Yaz Hastalıkları Miniklerinizin Keyfini Kaçırmasın

Tıpkı yetişkinler gibi bebek ve çocuklar da yaz aylarında artan hava sıcaklıklarından, açık havada geçirilen saatlerin artmasından ve seyahatlerin getirdiği değişimlerden etkileniyor, bazen ufak tefek bazen de ciddi rahatsızlıklar geçirebiliyorlar. Yaz aylarının tadının kaçmaması için çocukları iyi gözlemlemek, belirtileri gözden kaçırmamak ve gerekli durumlarda hemen doktora başvurmak gerekiyor.

Bebekler ve çocuklar bu durumdan nasıl etkileniyor?
Eğer anne için düzen her şeyin saati saatine aynı olması ise ve bu olmadığında kriz yaratıyorsa çocuk da krize giriyor. Ama anne için bütün bunlar neşeli, rahat, paylaşılması gereken anılar olarak görülüyorsa krizler de yaşanmıyor. Bir çocuğun iki gün daha az meyve yemesi, bir gün daha az et yemesi hayatını etkilemiyor ancak düzenim bozuldu diye evham, panik ve gerginlik içinde olan annenin davranışları çocuğa daha kalıcı ve ağır bir yük olarak dönüyor. Bunların yaratılmış sorunlar ve çocukların uyum yeteneğinin sanıldığından daha fazla olduğu unutulmamalı. Çocuklar; güvenli, eğlenen, hayatın tadını çıkaran ve krizi yönetebilen anneyle birlikte her şeyi sorunsuz yaşıyor.

Yaz aylarının çocuklar için getirdiği riskler neler oluyor? 
Mide, bağırsak enfeksiyonları, ishaller ve kusmalar daha çok görülüyor, çünkü çocuğun açık havada daha çabuk bozulan gıdaya ulaşması kolay oluyor. Bir de sağlıksız su kaynakları ile temas artıyor. Yaz ishallerine sık rastlanıyor ve eğer ciddi su kaybına yol açmadıysa, çocuk bunu ayakta atlatabiliyor.

İshalin şiddetini anlamak için nelere dikkat etmek gerekiyor? 
Eğer bir gün içerisinde üçün üzerinde kusma, 5-6’nın üzerinde dışkılama, halsizlik ve dirençli yüksek ateş varsa, dışkıda balgam veya kan görüldüyse doktora başvurulması gerekiyor. Günde bir kusma, 2-3 arası yarı sulu bir dışkılama varsa, ateş yoksa, çocuğun keyfi yerindeyse, ciddi bir iştah kaybı yoksa ve ağızdan sıvı alımı sürüyorsa telaş etmeden beklenebilir.

İshal olan çocuklar nasıl beslenmeli?
Emzirme dönemindeyse, az az ve sık emzirmeye devam etmek tedavinin yüzde 90’ını oluşturuyor. Daha kolay hazmedebileceği gıdaları yine az az ve sık sık vermek, su ve sulu gıdaları da öğünler yerine daha az porsiyonlarla daha sık vermek gerekiyor. Örneğin çok yoğun sulu bir dışkılama başına yarım ya da bir çay bardağına yakın bir sıvı vermek ev tedavisinin büyük bölümünü karşılıyor. Bazen çocuk sıvıyı ağzına aldığı anda bile çıkarabiliyor. Eğer durum bu şekilde ilerliyorsa doktora başvurmak gerekiyor.

Doktorun vereceği tedavi neleri içeriyor?
Eğer uzman rahatsızlığın bakteri değil, virüs kaynaklı olduğunu düşünüyorsa, probiyotik ve çinko takviyesi, hastalığın hafif ve daha kısa sürede geçmesine yardımcı oluyor. Bu tedavi, olabildiğince ağızdan veriliyor. Kısıtlı durumlarda kusma önleyici ilaçlar kullanılabiliyor. Az az ve uygun sıvı verildiğinde bir süre sonra kusma da azalıyor. Serum tedavisi mümkün olduğunca son seçenek olarak düşünülüyor, çünkü gıda ve sıvı alımının doğal olması organların da doğal olarak çalışmalarını sağlıyor.

Emziren bir annenin ishal olması bebeği etkiliyor mu?
İshale neden olan etkenin anne sütüyle geçtiğini kabul etmiyoruz. Ancak annenin el ve çevre hijyenine dikkat etmesi çok önemli. Annenin bebeğin altını değiştirmek için bile önce ellerini uzun uzun yıkaması gerekiyor. Bazı özel virüslerde el yıkama yetmiyor, dezenfektanlarla uzun süreli bir ovuşturma gerekiyor. Bu dönemde bebeği fazla öpmemek de önemli… Ancak emzirme kesinlikle bırakılmamalı.

Bebek ve çocuklarda yaz güneşinin etkileri neler oluyor? 
Güneş yanıklarına sık rastlanıyor. Bu nedenle 11.00-16.00 saatleri arasında çocukların da yetişkinlerin de güneşe çıkmamasını,  hatta gölge altında bile çok uzun kalmamalarını öneriyoruz. Bu saatlerin dışında mümkünse açık renkli, eğer olanak varsa UV filtreli giysileri tercih etmelerini istiyoruz. Spor yapıyorlarsa şapka ve gözlük takmaları önem taşıyor. Ancak bunu da çok abartmamak gerekiyor. Günde 1-2 defa, 15-20 dakika güneşe maruz kalmak D vitamini açısından gerekli olduğundan, riskli saatler dışında bunun da sağlanmasını öneriyoruz. 

Yazın alerjenlerle karşılaşma riski artıyor değil mi?
Eğer çocuk alerjik bir yapıya sahipse tedbirleri almak ve buna yönelik ilaçları mutlaka tatil çantasına koymak gerektiğini belirtiyoruz. Arı, böcek sokması gibi durumlarda eğer küçük şişlikler ve kızarıklıklar varsa uygun ilaçlar ve kremlerle şikayetler giderilebiliyor. Ancak çocuğun bilinen bir alerjisi varsa; zaten bu konuda önlem alınmış, ilaçlar çantaya koyulmuş olmalı. Güneş alerjisinde ise koruyucu kremler, UV filtreli giysiler, şapkalar ve gözlükler çok etkili oluyor.

Çocuklarda yaz aylarında isilik de çok görülüyor...
Alerjiye ve çocuk egzamalarına yatkın çocuklarda isilik daha fazla görülüyor. Yüksek hava sıcaklığı ve terlemeye bağlı olarak eklem yerleri, güneşe ve tere maruz kalan yerlerde lezyonlar, kaşınma, kuruma, bazen sulanma, çatlama, pul pul olma gibi belirtiler görülüyor. Sık sık duş almak, doktora danışılarak seçilmiş ürünler kullanmak, saf ebek sabunları ile nemlendirici kremlerden yararlanmak iyi geliyor. 

Havuz ve deniz kaynaklı hangi hastalıklara karşı dikkatli olunmalı?
Kirli sular ishallerin veya kulak yolu enfeksiyonlarının kaynağı olabiliyor. Eğer kulakta kaşınma, pullanma, akıntı görülürse mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmak gerekiyor. Dış kulak yolundaki enfeksiyonlar çok ağrılı olduğu için çocukların da ailelerin de tatil keyfini kaçırıyor.

Taşıt tutmasına karşı nasıl önlemler alınabilir?
Aslında araç tutmasına karşı şuruplar ve damlalar olsa da yüzde 100 etkili olduğunu söyleyemiyoruz. Bu nedenle olabildiğince az yiyerek yola çıkmak, sık sık mola vermek gerekiyor. Molalarda küçük sıvı takviyeleri, zencefilli pastiller, tuzlu krakerler işe yarıyor.