Bahar alerjisinden korunmak için özellikle polenlerin yoğun olduğu sabah saatlerinde dışarıda çok durulmamalıdır. Yanı sıra açık havada çok zaman geçirilmemesi, eve dönüldüğünde elbiselerin yıkanması ve duş alınması da bahar alerjisinden korunmada önemli. Ayrıca bahar alerjisinden korunmak için hekim kontrolünde ilaç ve burun spreylerine de başvurulabilir. Şikayetlerin yeterince azalmaması durumunda ise polenlere karşı duyarsızlaştırma tedavisi olan immünoterapi tedavisi uygulanabilir.
Alerji Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Selim Demirel, bahar alerjisi belirtileri ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Alerji nedir?
Alerji, bağışıklık sisteminin aslında zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki vermesi durumudur. Alerjik reaksiyonlar; burun akıntısı, kaşıntı, hapşırma, cilt döküntüleri ve nefes darlığı gibi şikâyetlere neden olmaktadır. Polenler, ev tozu akarları, evcil hayvanlar, bazı ilaçlar ve gıdalar gibi çeşitli alerjenler bu reaksiyonlara yol açabilir. Alerjik rinit, astım, ürtiker ve anjiyoödem, ilaç alerjisi gibi rahatsızlıklarla karşımıza çıkan alerjik hastalıklar, sağlığı ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.
Bahar alerjisi nedir?
Bahar aylarında kişinin sağlığını ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen alerjik reaksiyonların görülme sıklığı artmaktadır. Bahar alerjisi, alerjik rinit veya saman nezlesi olarak bilinen bu alerjik reaksiyonlar burunda akıntı, tıkanıklık, hapşırma, kaşıntı gibi belirtilere neden olmaktadır. Özellikle polenler bahar alerjisinin en önemli tetikleyicisidir.
Bahar alerjisi belirtileri nelerdir?
- Burunda akıntı,
- Tıkanıklık,
- Hapşırma,
- Kaşıntı,
- Gözlerde kaşıntı,
- Damakta kaşıntı bahar alerjisinin belirtilerindendir.
Bahar alerjisinden korunmak için nelere dikkat edilmeli?
- Bahar alerjisinden korunmak için özellikle polenlerin yoğun olduğu sabah saatlerinde dışarıda çok durulmamalıdır.
- Bahar aylarında açık havada daha az vakit geçirmeye özen gösterilmelidir.
- Eve dönüldükten sonra kıyafetler mutlaka değiştirilmeli. Çünkü polenler, elbiselere de yapışıyor. Evde de bu antijenlere maruz kalmamak adına eve gelindiğinde kıyafetler değiştirilmeli ve duş alınmalıdır.
- Koruyucu tedbirlere ek olarak hekim kontrolünde ilaç ve burun spreyi kullanılabilir.
- Şikayetler yeterince azaltılamazsa polenlere karşı duyarsızlaştırma tedavisi olan immünoterapi tedavisi uygulanabilir.
Alerji tanısı nasıl konur?
Alerji tanısı, hastanın mevcut şikayetleri ve tıbbi öyküsünün ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesiyle başlar. Bu süreçte hastanın maruz kaldığı olası alerjenler ve semptomlar dikkatle analiz edilir. Alerji uzmanları, tanıya ulaşmak için ‘prick test’ olarak bilinen deri testlerini uygular ve gerekli görüldüğünde kan tahlillerinden de yararlanabilir. Bu testler sayesinde, hastanın duyarlılık gösterdiği alerjenler net bir şekilde belirlenir. Tanının kesinleşmesinin ardından ise kişiye özel bir tedavi planı oluşturularak en uygun tedavi yöntemine geçilir.
Alerji nasıl tedavi edilir?
Alerjik hastalıkların tedavisinde üç temel prensipten yararlanılmaktadır:
Korunma Yöntemleri: Alerjenlerden uzak durmak, ortamda alerjenleri azaltmak alerjik reaksiyonları önlemek için birincil adımdır. Örneğin, polenlere alerjisi olanların polenlerden, ev tozu akarlarına alerjisi olanların ise bu ortamlardan uzak durması gerekmektedir.
İlaç Tedavisi: Alerjik reaksiyonların belirtilerini azaltmak için antihistaminikler ve kortizon içeren sprey şeklinde ilaçlar kullanılabilir. Ancak bu ilaçlar doktor kontrolünde ve doğru dozda kullanılmalıdır.
İmmünoterapi (Aşı Tedavisi): Alerjik hastalıklar, tedaviye yanıt vermeyen vakalarda, alerjenlere karşı duyarsızlaştırma tedavisi olarak bilinen immünoterapinin uygulanmasıyla yönetilebilir.
Alerjik hastalıklar nadiren ölümcül olabilmektedir. Özellikle ilaçlar, besinler, lateks, arı sokması duyarlı bireylerde anafilaksi olarak bilinen tehlikeli alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Bu durumlarda, zaman kaybı yaşanmaması gerekir. Anafilaksi, hızlı bir şekilde tedavi edilmezse hayatı tehdit edebilir, bu nedenle erken tanı ve tedavi çok önemlidir.
Prof. Dr. Yavuz Selim Demirel
Bayındır Kavaklıdere Hastanesi Alerji Uzmanı