Varis nedir? Varis tedavi yöntemleri nelerdir?

Varis, toplardamarlarda meydana gelen ve genellikle bacaklarda ve ayaklarda belirginleşen, mor renkte şişkin damarların görünümüne verilen isimdir. Bu durum, toplardamarların duvarlarının zayıflaması veya elastikiyetini kaybetmesi sonucunda oluşur ve kanın geri dönüşü ile damarların genişlemesine yol açar.

Varis neden olur?

Varislerin ortaya çıkması toplardamarlardaki kapakçıkların düzgün çalışmaması, damar içindeki kanın geriye kaçışı (venöz yetmezlik) ve damar çapının genişlemesi şeklindedir.

Bacaklarda görülen varisler, en yaygın varis türüdür. Bacakta varis oluşumu, uzun süreli ayakta kalma veya oturma, hareketsiz yaşam tarzı, genetik yatkınlık, hamilelik, hormonal değişiklikler, obezite ve yaşlanma gibi faktörlerle ilişkilendirilebilir.
Bacakta kılcal damar çatlaması, cilt yüzeyine yakın ince damarlardaki kan damlacıklarının cilde yayılmasıyla oluşan bir durumdur. Genellikle estetik bir sorun oluşturur.
Ayakta varis, ayak bileği ve alt bacak çevresinde görülen varislerdir. Genellikle uzun süreli ayakta kalmakla ilişkilendirilir ve tedavi edilmezse ilerleyebilir.
Hamilelik döneminde, artan kan hacmi, rahmin karın altı bölgedeki ana toplar damarlara basısı, hormonların etkisi nedeniyle varis riski artar. Hamilelikte varis özellikle bacaklarda ve genital bölgede sık görülebilir.
Varis patlaması, varisli damarların cilt yüzeyine yakın bölgelerindeki damarların zayıflayarak yırtılması ve kanamaya başlaması durumudur. Bu acil bir durumdur ve hemen tıbbi müdahale gerektirir.

Varis belirtileri

Morumsu veya mavi renkte kabarık damarlar
Bacaklarda ağrı, ağırlık ve yanma hissi
Gece krampı
Kaşıntı ve ciltte kuruluk
Ciltte renk değişiklikleri ve pullanma
Şişkinlik ve bacaklarda şişme (ödem)

Varis ne zaman tehlikeli olur?

Varis genellikle ciddi bir sağlık sorunu olmasa da bazı durumlarda komplikasyonlar gelişebilir. Eğer varisler ilerler ve tedavi edilmezse aşağıdaki durumlar tehlikeli olabilir:

Varisler kanamaya başlarsa,
Varisler ciltte yaralara veya ülserlere neden olursa,
Yüzeyel toplardamar trombozu (tromboflebit) gelişirse,
Tromboflebit sonrası nadir olarak görülse de derin toplar damarlarda pıhtı oluşumu (DVT) ve sonrası akciğer embolisi riski ortaya çıkarsa.

Varis tedavisi

Varis tedavisi, varislerin şiddetine, tipine ve hastanın durumuna göre değişebilir. Tedavide genellikle şu yöntemler kullanılır:

Skleroterapi: İnce bir iğneyle varisli damar içine enjekte edilen bir çözelti ile damarın iç yüzeyi tahrip edilerek kapatılır. Böylece varisli damar zamanla yok olur.
Köpük skleroterapisi: Köpük halindeki bir çözeltinin damar içine enjekte edilmesi.
Lazer veya radyofrekans ablasyon: Yüksek ısı kullanarak varisli damarların kapatılması.
Cerrahi müdahale: Ciddi vakalarda varisli damarların cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Varis ameliyatı, genellikle tedavi edilemeyen veya ciddi komplikasyonlara yol açan varisler için tercih edilir. Bu ameliyatlar, varisli damarları çıkarma veya kapalı yöntemlerle kapatma gibi prosedürler içerebilir.
Varis çorabı ve bandajlama: Kanın kalbe geri dönüşünü kolaylaştırmak için bacaklarda sıkıca bandaj yapılması veya özel varis çorabı kullanılması.

Varis ameliyatı sonrası

Varis ameliyatı sonrası dikkatli bir iyileşme süreci gereklidir. Ameliyat sonrası komplikasyonları önlemek için doktorunuzun talimatlarına uymanız önemlidir. İyileşme süreci genellikle hafif ile orta düzeyde ağrı, şişlik ve morluklar içerebilir. Tam iyileşme süreci kişiden kişiye değişebilir.

Varise ne iyi gelir?

Varisleri önlemek ve semptomları hafifletmek için şu yöntemler önerilebilir:

Düzenli egzersiz yapmak ve aktif bir yaşam tarzı benimsemek.
Uzun süre ayakta kalma veya oturma durumundan kaçınmak için ara vermek.
Düzenli olarak bacakları yukarı kaldırarak dinlenmek.
Sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni benimsemek.
Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak.

Varis nasıl geçer?

Varislerin tamamen geçmesi zordur ancak tedavi yöntemleri sayesinde belirtiler azaltılabilir ve görünümü düzeltilmeye çalışılabilir. Tedavi sonrası yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli takip ile varisler kontrol altında tutulabilir.