Rahim Ağzı Kanseri Nedir? Pap Smear Testi ve HPV Tiplemesi Testi

Kadınlarda sıkça görülen rahim ağzı kanseri, düzenli taramalar ile daha kanser oluşmadan önlenebiliyor. Aktif cinsel yaşama başlamadan önce yaptırılacak HPV aşısı, 21 yaşından sonra ise düzenli rahim ağzı muayenesi, pap-smear testleri ve HPV tiplemesi kansere karşı kadınların bir adım önde olmasını sağlıyor.

Rahim ağzındaki hücrelerin yüksek riskli HPV tipleri enfeksiyonu ile ortaya çıkan rahim ağzı (serviks) kanseri, kadınlarda sık görülen kanser türleri arasında yer alıyor. Gelişmiş ülkelerde daha çok görülmesine karşın son 30 yılda uygulanan HPV aşılarının ve tarama testlerinin yaygınlaşması, kanser oranlarının azalmasına yardımcı oluyor.

Tarama programları ile hastalığı erken evrede hatta öncül kanser kondisyonları seviyesindeyken tespit etmek mümkün oluyor ve öncül kanser kondisyonlarının teşhis ve doğru tedavisi ile serviks (rahim ağzı) kanserinin neden olabileceği ölümler ciddi şekilde azalıyor. Rahim ağzı kanseri taraması için 21 yaş üstü ya da aktif cinsel hayatı olan kadınların ise mutlaka düzenli doktor muayenesinden geçmesi gerekiyor. Tarama programları ile rahim ağzı kanseri taramaları, rahim ağzının sitolojik tetkiki (PAP Smear), HPV tiplemesi, sebat eden anormal olgularda yapılacak kolposkopik gözlem ve gerektiğinde uygulanacak biyopsiler ile öncül kanser kondisyonların tanı ve tedavisi gerçekleştiriliyor. 

Human Papilloma Virus (HPV) isimli virüs, rahim ağzı kanserinin oluşmasında büyük rol oynuyor. Özellikle cinsel yolla bulaşan bu hastalık, sigara kullanımı, mevcut Chlamydia ve  Herpes enfeksiyonlarında sinerjik etki ile artış gösteriyor. Rahim ağzının sitolojik tetkiki, PAP Smear ve HPV tiplemesinin yapılması ile rahim ağzı kanserinin öncül kondisyonlarının tanısının konuluyor. Rahim ağzı hücre içi lezyonu adını verdiğimiz CIN, rahim ağzı kanserinin öncül kondisyonudur. Tanı sonrasında kadınların CIN derecelendirmesi yapılır. Negatif sonuçlara sahip kadınlar ile risk ve yüksek risk grubundaki kadınlara yaklaşım bireyselleştirerek, kontrol ve takip protokolü düzenleniyor. 

Cinsel yaşam başlamadan önce aşı ile HPV virüsünden korunun

HPV ve CIN değeri bakımından yüksek risk tipleri (16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) tüm rahim ağzı kanserlerinin %90’ından fazlasında sorumlu etkendir. Rahim ağzı kanserine karşı HPV aşıları gündeme gelir. Koruyuculuğu büyük oranda etkili olan HPV aşıları, 9 yaşından itibaren uygulanabilir. Oldukça güvenli olan bu aşılar, 15 yaşından genç olgularda 2 doz, 15 yaşından büyük olgularda 3 doz şeklinde yapılır.

İdeal aşı zamanı cinsel yaşam başlamadan önceki yıllardır. 27 yaşından büyük kişilerde aşılama, kişiye göre bireyselleştirilir ve 45 yaşına kadar uygulama yapılabilir. Kişinin öncesinde abnormal PAP Smear, siğil ve HPV enfeksiyonlarını taşıması aşılama için engel değildir ancak aşının koruyuculuğu daha düşük olacaktır. Ve buna ek olarak, HPV aşı uygulaması mevcut HPV enfeksiyonunu ortadan kaldırmaz.

Prof. Dr. Ömer Nicat Çobanoğlu
Bayındır Söğütözü Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölüm Başkanı