Çarpıntı Nedenleri Nelerdir? Kalp Ritim Bozukluğu ile Panik Atak Arasındaki Fark Nasıl Anlaşılır?

Göğüs ağrısı ya da nefes darlığı yakınmalarında, hemen akla bunun kalp hastalığı ile ilişkili olabileceği gelir. Hemen kardiyoloji bölümüne başvurulur ve bu şikayetlerin kalp ile ilgili olup olmadığı belirlenir. Ancak neyse ki her göğüs ağrısı ve nefes darlığı kalp ile ilişkili değildir. Kas kökenli ağrılar ve kaygı bozuklukları da bu yakınmalara sıklıkla neden olabilir. Peki ya bunun tersi durumlar söz konusu olursa?

Kırklı yaşlarında bir kadın hasta, yıllarca panik bozukluğu nedeniyle izleniyordu. Yirmili yaşlarında ortaya çıkan ani heyecanlanma, kalbin deli gibi çarpması, eşlik eden korku ve endişe hastanın sık sık doktor ziyaretine neden oluyordu. Yapılan incelemelerde yapısal bir hastalık tespit edilmeyen hasta, psikiyatri bölümüne yönlendiriliyor, orada da kaygı ve panik bozukluğuna yönelik tedaviler alıyordu.

Bu süreç yıllarca devam etti. Günün birinde yine bu yakınmalar ile gittiği acil serviste, çekilen EKG’de bir tuhaflık olduğu fark edilince, hasta kardiyoloji bölümüne yönlendirildi. EKG, tipik bir ritim bozukluğuna işaret ediyordu. Ani başlayan çarpıntı atağı şikayeti ile görülen bu tip ritim bozuklukları, toplumda sıklıkla rastlanır. Ancak bu çarpıntıya öylesine bir korku, endişe ve huzursuzluk eşlik eder ki, hasta yaşadıklarını hekime anlattığında bir panik bozukluğu atağı şüphesi oluşur. Yakınmalar geçtikten sonra anlatılan hikaye ve yapılan muayenede hastada hiçbir kalp problemi olmadığı düşünülebilir. Ancak atak esnasında çekilen bir EKG tanıyı koydurur.

Bu tip çarpıntı atakları hastada ve çevresinde korku ile endişe yaratmasına karşın, çoğunlukla önemli hayati risk taşımazlar. Bütün mesele doğru tanıyı koymaktır. Bir kez tanı konulduktan sonra ritim bozukluğuna yönelik tedavi yapılır ve tüm tablonun tamamen kaybolduğu görülür.

Ritim bozukluğunda kateter ablasyon tedavisi

Bu durumda öncelikli yapılan işlem, ritim bozukluğunun kateter ablasyon yöntemi tedavisidir. Kasık damarlarından kalbe ilerletilen ince kablolar yardımı ile bu ritim bozukluğunun kalbin neresinden kaynaklandığı bulunur. Ritim bozukluğuna neden olan birkaç milimetrik odak, radyo dalgaları ile tahrip edilir ve çarpıntı oradan kaldırılır. İşlem süresi yarım saat-bir saat arasıdır. İşlem kasığın uyuşturulması ile ve hafif sakinleştirici altında yapılır. Ritim bozukluklarının birbirinden farklı pek çok tipi olduğundan her birinin tedavi şekli ve tedavi başarısı farklılıklar gösterebilir. Bizim burada anlattığımız nispeten sık görülen ve tedavisi basit olan bir şeklidir. Bunun dışında daha karmaşık tedavi gerektiren ritim bozuklukları da olabilir.

Yukarıda bahsi geçen hastada da tedavisi kolay bir ritm bozukluğu tespit edildi ve kateter ablasyon yöntemi ile tedavi edildi. On yıldır panik bozukluğu(!) yaşamıyor ve acil servislere taşınmıyor…

Bayılmaların nedeni ritim bozukluğu olabilir

Yetmişli yaşlarının sonuna doğru olan bir kadın hasta, birkaç aydır bayılma şikayetlerine sahipti. İlk bayılma sırasında hemen bir beyin cerrahisi uzmanına görünüp, beyin hastalığı yönünden tüm tetkiklerini yaptırmıştı ama bayılmasına açıklık getirilebilecek hiçbir şey bulunamamıştı.

Daha sonraki günlerde hasta bir kez daha bayıldığında, yüzüne darbe almış ve acil servise başvurmuştu. Orada çekilen EKG’de bir tuhaflık olduğu görülmüş ve acil doktoru kardiyolojiye yönlendirmişti. Hasta kardiyolojide muayene edildiğinde kalp hızının ileri derecede yavaş olduğu, daha da yavaşladığı dönemlerde ise bayıldığı anlaşıldı. Hastaya kalp pili takıldı ve bir daha hiç bayılma yaşamadı.

Kalp pili ile ritim ve iletim bozukluklarının tedavisi

Kalp pili, kalbin bazı ritim ve iletim bozukluklarında görülen bayılma gibi tekrarlayan durumların veya çok daha ölümcül olabilecek ritim bozukluklarında hem korunma hem de tedavisinde başarı ile kullanılır. Kalp pili takma işlemi  yerel uyuşturma ve sakinleştirici ilaç desteği altında, pil kablosunun damardan kalbe ilerletilmesi, pilin kendisinin ise göğüs duvarında cilt veya kas altına küçük bir kesi ile yerleştirilmesidir. Yaklaşık 1 saat süren işlem sonrası hasta aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Periyodik aralıklarla dışardan uzaktan kumanda gibi bir cihaz ile pil kontrolü yapılır.

Sonuçta göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı ve bayılma gibi yakınmaların mutlaka bir kardiyoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir. Kalp hastalığı ile ilişkisi olmayan bu yakınmaların, bazen ciddi bir kalp hastalığının da göstergesi olabileceği ve birçoğunun tedavi edilebileceği unutulmamalıdır.

Prof. Dr. Erdem Diker
Bayındır Söğütözü Hastanesi Kardiyoloji Bölüm Başkanı