Bahar aylarında ortaya çıkan alerjik hastalıklar; mevsimsel alerjik rinit, mevsimsel alerjik astım ve mevsimsel alerjik konjonktivit olarak bilinmektedir. Bu hastalıklar, çayır otları, yabani otlar, tahıl bitkileri ve ağaçların polenizasyon zamanı (mart - ağustos aylarında) ortaya çıkar ve bazen de küf mantarlarının etkisine bağlı olarak, sonbahar aylarında alerjik rinit ve alerjik astım atakları olarak karşımıza çıkabilirler.
Mevsimsel alerjilerin tetikleyicileri ve belirtileri nelerdir?
Mevsimsel alerjilerin tetikleyicileri, iç mekanlarda ev tozu akarları, kedi, köpek antijenleri, iç ortam küfleri ve hamam böceği antijenidir. Dış mekanda ise çayır, ot, ağaç polenleri ve dış ortam küfleridir.
Mevsimsel alerjilerin belirtileri ise burunda akıntı, kaşıntı, hapşırma, tıkanıklık, gözlerde kaşıntı, sulanma, damakta kaşıntı, nefes darlığı, göğüsde tutukluk hissi, kuru öksürük gibi rahatsızlıklardır. Mevsimsel alerjilerin 10 yaşından sonra görülme sıklığı % 10-15 olduğu gibi, bu rahatsızlıklar hayatın herhangi bir döneminde aniden de ortaya çıkabilir.
Mevsimsel alerjilerin belirtileri nelerle karışıyor?
Mevsimsel alerjik hastalıkların belirtileri benzer yakınmalarla seyrettiğinden, alerjik olmayan rinitlerle, vazomotor, enfeksiyöz, hormonal ve ilaçlara bağlı rinitlerle karışabilir. Alerjik rinit yine rinosinüzit, konjonktivit, nazal polip, otit, uyku bozuklukları, astım gibi hastalıklarla birlikte de seyredebilir. Mevsimsel alerjik hastalıklar genetik duyarlılık, çevresel faktörlerin ve tetikleyicilerin etkileşimi ile ortaya çıkarlar. Mevsimsel alerjik rinit, alerjik astımı olan hastaların aile bireylerinde de benzer hastalıklarla sıklıkla görülür.
Mevsimsel alerjilerin astım ile ilişkisi nasıldır?
Alerjik rinit ve astım, aynı bireyde sıklıkla birlikte bulunur. Astımlı bireylerin %80'inde alerjik rinit, alerjik rinitli olguların %40'ında astım hastalığı vardır. Mevsimsel alerjilerin tanısında 3 ayrı yöntem söz konusudur.
-Yakınma ve öykünün değerlendirilmesi
- Fizik muayene (Burun, gözler ve solunum sistemi muayenesinin tam olarak yapılması)
- Deri testleri (Prick testler)
Prick deri testleri tanıda en çok kullanılan testlerdir. Bu testler ucuz, basit, duyarlı ve hemen sonuç veren testlerdir. Gerektiğinde alerji testleri uygulanamayan olgularda, kanda spesifik ''IgE'' ölçümü yapılarak tanı konur.
Mevsimsel alerjilerde tedavi seçenekleri nelerdir?
Alerjik rinitte dönemsel tedavi uygulanır. Tedavi 3 basamakta uygulanabilir.
- Korunma tedavisi: Alerjik hastalıkları oluşturan alerjenlerden uzak durma ve korunma tedbirlerinin alınması. Polen alerjisinde bu zordur.
- İlaç tedavisi: (farmakoterapi): Antihistaminikler, intranazal kortkosteroidler, lökotrien antagonistleri, oral dekonjestanlar, intranazal antikolinerjikler kullanılır.
- Aşı Tedavisi (immunoterapi): Mevsimsel alerjik hastalıklarını ortadan kaldıran kesin bir tedavi yoktur. Alerjik hastalıkların doğal seyrini değiştiren tek tedavi immunoterapi yani, aşı tedavisidir.
Hastanın günlük hayatında alabileceği önlemler nelerdir?
Hastaların polen ve mevsimsel alerjilerinde bahar aylarında artan yakınmaları varsa, nisan-mayıs aylarında, zamanlarını daha çok kapalı ortamlarda geçirmeleri, eve döndükten sonra giysilerini değiştirip duş almaları ve polenlerin atmosferde yoğun bulunduğu sabah saatlerinde sportif aktivitelerini yapmamaları alabilecekleri önlemler arasındadır. Ayrıca tedavi edilmeyen alerjik hastalıklar, bireyin yaşam kalitesi düşüreceği gibi hastalık şiddetinin artmasına ve alerjik astıma yakalanma olasılığını da yükseltir.
Mevsimsel Alerji Nedir? Mevsimsel Alerji Belirtileri
25.04.2014