Lejyoner Hastalığı Nedir? Klima Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Halk arasında klima hastalığı olarak bilinen lejyoner hastalığı, bir çeşit akciğer enfeksiyonudur (pnömoni). Hastalığa legionella pneumophila isimli bakteri sebep olur. Özellikle kapalı ortak kullanım alanlarda bulunan iklimlendirme sistemleri (klima gibi) aracılığı ile yayılır.

Lejyoner hastalığı belirtileri

Şikayetler genellikle bakteri vücuda inhale edildikten 2-10 gün içinde ortaya çıkar. Zatürre ile benzer şikayetler verse de tipik zatüre bulguları olmayabilir. En sık görülen belirtiler şu şekildedir:

• Ateş
• Üşüme-titreme
• Halsizlik
• Baş ağrısı
• Kas ağrısı
• Kuru ya da balgamlı öksürük
• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı

Daha az sıklıkla görülen ve hekimleri lejyoner hastalığı açısından uyaran belirtiler ise ishal, kusma, dikkat eksikliği ve duygu durum bozukluğudur.

Lejyoner hastalığı tanısı nasıl konulur?

Hastalığın teşhisinde kan testleri (diğer zatürrelerden farklı olarak hiponatremi, hipofosfatemi), göğüs röntgeni, akciğer doku testi (bronkoskopi) ve idrar testi (antijen testi) kullanılır.

Lejyoner hastalığı komplikasyonları nelerdir?

Hastalığın teşhis ve tedavisinde geç kalındığı durumlarda ölümle sonuçlanabilen bazı ciddi komplikasyonlar olabilir. En sık karşılaşılan komplikasyonlar sepsis, septik şok, akut böbrek yetmezliği ve akciğer yetmezliğidir.

Lejyoner hastalığı tedavisi

Tedavide 15-21 gün antibiyotikler kullanılır. Hastalığın şiddetine göre hastanede yatış planlanabilir. Damar yoluyla antibiyotik, sıvı destek ve gerekirse oksijen desteği sağlanır. Klinik daha hafifse tedavi evde planlanabilir. Düzenli ve dengeli beslenme, istirahat sağlanmalıdır. Zamanında teşhis edilen edilen ve tedavisi başlanılan lejyoner hastalığının komplikasyonsuz, son derece başarılı tedavisi mümkündür.

Lejyoner hastalığı için risk faktörleri nelerdir?

Hastalık klima kullanımına bağlı olarak en sık yaz ve kış döneminde görülür. Aşırı ve uzun süre kullanıldığında hastalık riski artar. Solunum yoluyla bulaşan bu hastalığın en yaygın görüldüğü yerlerin arasında oteller, büyük toplantı salonları, jakuziler, termal alanlar, dekoratif su alanları, bankalar ve ofisler yer alır.

Bakteri, göller ve akarsular gibi sulak ortamlarda doğal olarak bulunmaktadır. Bakteri inhale edildiğinde ve insan içerisinde gelişip yayıldığında insan sağlığını tehdit eder bir hal alır. Hastalık, özellikle su buharının içerisindeki bakterilerin solunmasıyla bulaşır. Bakteriye maruz kalan herkesin hasta olmadığı gibi, insandan insana aktarım (bulaş) söz konusu değildir.

Ev ve araba içi iklimlendirme sistemlerinde ise su kullanılmadığı için bu hastalığa yakalanma riski son derece düşüktür.

Bu hastalık bebek, yaşlı, bağışıklık sistemi bozulmuş, ek hastalığı (diyabet, KOAH, kalp-damar hastalıkları, bronşektazi, kanser, böbrek yetmezliği, dializ hastaları, obezite, sigara kullanımı, kemoterapi, steroid kullanımı  gibi...) olanlarda daha sıklıkla görülür.

Klimanın sebep olduğu hastalıklar nelerdir?

Yanlış klima kullanımı ile davetiye çıkardığımız solunum sistemi hastalıkları basit öksürükten ciddi akciğer hastalıklarına kadar geniş spektrumda görülebilir. Tedavi edilebilir olsa da tekrar etme riski her zaman vardır.

Klimanın üflediği soğuk hava ile burun içinde konka adı verilen yapılar şişer (inflamasyon) ve burun tıkanıklığına yol açar. Sağlık için ideal olan burun solunumu yerine, ağız solunumu yapmak, çeşitli boğaz ve alt solunum yolu problemlerine yol açabilir. Örneğin kronik sinüziti olan hastalarda burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve baş ağrısı şikayetleri artar. Alerjik kişilerde sürekli klimaya maruziyet, ısı ve nem değişimine sebep olur ve buna bağlı olarak alerjiyiyi tetikler. Bunu sonucunda alerjik rinit, alerjik sinüzit, alerjik bronşit, alerjik astımda görülen benzeri yakınmaları artırabilir.

Yanlış klima kullanımının, solunum sistemi dışında eklem rahatsızlıkları, yüz felci, klima ateşi gibi problemlere de neden olduğu tanımlanmıştır.

Uzm. Dr. Muharrem Tokmak
Bayındır İçerenköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı