Kandaki şeker düzeyinin olması gereken değerlerin altına inmesidir. Hipoglisemi, kan şeker düzeyinin 70 mg/dl’nin altına düşmesi olarak tanımlanır. Hipoglisemi insülin veya oral antidiyabetik ilaç kullanan herkeste oluşabilir. Hipogliseminin oluşumuna zemin hazırlayacak nedenler ortadan kaldırıldığında hipoglisemi riski de kendiliğinden uzaklaştırılmış olur.
Hipoglisemi nedenleri nelerdir?
- Ağızdan alınan diyabet ilaçlarının ve insülinlerin yanlış zamanlarda kullanılması
- İnsülin enjeksiyonu yapılan bölgedeki kasları çalıştıran ve insülin etki hızını artıran egzersiz yapılması (örneğin, insülin enjeksiyonunun bacaktan yapıldıktan sonra bisiklet kullanılması, koldan yapıldıktan sonra camların silinmesi vb.)
- Önerilen miktardan daha fazla insülin enjeksiyonu yapılması
- Ağızdan alınan diyabet ilaçlarının tedavi planının dışında fazla alınması
- İnsülinin fazla yapılması ya da diyabet haplarının fazla alınması
- Ana öğün ve ara öğün saatlerine dikkat edilmemesi (öğün geciktirmek, öğün atlamak veya öğün birleştirmek)
- Aç karnına veya aşırı miktarlarda alkol tüketilmesi
- Her zamankinden fazla egzersiz yapılması
- Öğünlerde gereksinimden daha az karbonhidrat alınması
- Kadınlarda adet kanamasının başlamaşı
- Aç karnına uzun süreli egzersiz yapılması
- Sindirim güçlüğü, mide boşalmasının gecikmesi
Hipogliseminin belirtileri nelerdir?
Hipoglisemi belirtilerini hissetme derecesi diyabetliler arasında farklılıklar gösterebilir.
- Açlık hissi
- Baygınlık hissi
- Titreme
- Soğuk terleme
- Solgunluk (ciltte)
- Çarpıntı
- Huysuzluk, sinirlilik
- Kişilik değişikliği
- Dudaklarda ve dilde uyuşma ve karıncalanma
- Bulanık görme
- Konuşma zorluğu
- Konsantrasyon güçlüğü
- Uyanma zorluğu
- Bilinç kaybı
- Koma
Hipoglisemi tedavisi
Kan şekeri ölçme cihazınız varsa kan şekerinizi ölçerek, eğer kan şekerinizi ölçme imkanınız yoksa beklemeden tedaviye başlanması gerekir.
- 3-4 adet kesme şeker yemek
- 2 tatlı kaşığı toz şekeri bir bardak suda eritip içmek
- Yarım su bardağı veya bir çay bardağı meyve suyu (üzüm, vişne veya elma suyu) ya da ev yapımı limonata içmek
- Yarım su bardağı veya bir çay bardağı şeker içeren normal kola içmek
Bunlardan herhangi biri yapıldıktan sonra vakit geçirilmeden tatlı olmayan besinler (peynirli küçük sandviç, sebze yemeği ve yoğurt, yoğurt-ekmek ya da galeta, tost-ayran vb.) tüketilmelidir. 20-30 dakika sonra imkanınız varsa kan şekerinizi ölçünüz. Hipoglisemiyi takip eden 45 dakika süresince araç kullanmayınız.
Hipoglisemiyi fark etmeme nedir?
Bazı diyabetli bireylerde hipoglisemi belirtisi olmayabilir fakat kan şekeri ölçüldüğünde hipoglisemi olduğu saptanabilir. Bu problem, hipoglisemiyi fark etmeme olarak isimlendirilir. Hipoglisemiyi hissetmeme her diyabetlide olmaz, daha çok uzun yıllar diyabetle yaşayan bireylerde görülür. Hipoglisemiyi fark etmeyen diyabetlilerin sık kan şekeri ölçümü yapması ve belirti olmamasına rağmen yapılan ölçüm sonucunda hipoglisemi saptanırsa hemen hipoglisemi tedavisine başlanması gerekir.