TAVI Nedir? Kimlere Uygulanır?

Aort stenozu yani kalp kapakçığının yaşa bağlı olarak kireçlenip daralması, daha önce başlasa da kendini ilerleyen yaşla birlikte, özellikle 65 yaşından sonra gösteriyor. Ancak ileri yaştaki hastalarda cerrahi işlemler çeşitli riskleri de beraberinde getiriyor. Öncelikle anestezi yönünden riskler oluşuyor. Öte yandan hastanın özellikle böbrek, karaciğer ve akciğerlerle ilgili eşlik eden hastalıkları varsa ameliyat sonrasında kendini toparlaması zorlaşıyor.

2002’den itibaren aort kapağının, tıpkı kalp damarlarına takılan stentler gibi kasıktan girilerek değiştirilmesi için deneme çalışmalarına başlandı ve 2010 yılına gelindiğinde olumlu sonuçlar alındı. Böylece dünyada ilk kez kasıktan girilerek kalp kapağı takılması işlemi gerçekleştirildi.

Biz de Bayındır Sağlık Grubu olarak 2010 yılında Fransa’ya giderek, bu tedavinin mucidi Prof. Alain Cribier’den eğitim aldık ve 2011’den itibaren de hastanemizde uygulamaya başladık. Bu, tamamen ekip işi. Ekibin içinde cerrah, kardiyolog, anestezist ile EKO ve anjiyo teknisyenleri bulunuyor. Çünkü herkesin operasyon sırasındaki işi farklı ve hepsinin öğrenilmesi gerekiyor.

TAVI'den sonra iyileşme süreci

Şu an uyguladığımız TAVI (transkateter aortik valv implantasyonu) yönteminde, hiç kesi yapılmıyor. Bu da açık kalp ameliyatı yapmadan, kalp kapakçılarının değiştirilebilmesini sunuyor. Bu işlem için kasıktan giriş yapılıyor. Önce hastanın daralmış olan kapağı balon yardımı ile açılıyor, sonrasında da sığır kalp zarından yapılmış olan yeni kapak eskisinin üzerine yerleştiriliyor. İşlem yaklaşık 45 dakika sürüyor. Eğer kasık damarları uygun değilse, direkt göğüsten aort damarından ya da kalp kasından da kalbe giriş yapılabiliyor ve bu sayede kapak değişimi gerçekleştiriliyor. Bu, ameliyat riski yüksek hastalar için ciddi bir tedavi seçeneği ve hayatta kalma şansı sağlayan bir yöntem. Ağrısız, anestezisiz, cerrahisiz, sızısız, dikişsiz bir işlem yapılıyor. Hasta 2-3 gün gözetim altında tutuluyor. Eğer genel durumu iyiyse taburcu ediliyor. Hastalar taburcu olduktan sonra günlük hayatına kolaylıkla uyum sağlayabiliyor.

TAVI riskli mi?

Her operasyonun en büyük tehlikesi ölümdür. Onun dışında damar yırtılmaları olabilir, kapağı iyi yerleştiremezseniz sonuç başarısız olabilir, kapak yerinde durmayabilir ve fırlayabilir. Bir de felç olma, pıhtı atma riski var. Ancak bunu öngörebilme şansımız yok. Ciddi felç oranları %1,5 civarında. Cihazın ilk çıktığı günden bu yana gösterdiği gelişim ile komplikasyon oranları %2- 3’lere düştü. Ama şunu unutmamak gerekiyor: Bu hastalar kendi hallerine bırakılırlarsa ölüm riski beş sene içinde %100’dür. Bugüne kadar TAVI’nin ardından herhangi bir komplikasyon görülmedi. Hastalarımız günlük hayatlarına aktif olarak devam edebiliyor. Hatta TAVI ile kapak taktığımız hastalardan bir tanesi 10-15 gün sonra kasık fıtığından operasyon geçirdi. Eğer kalp kapağı değiştirilmeseydi bu operasyonu kaldıramayabilirdi.

TAVI kimlere uygulanabiliyor?

Kalp kapakçığının daralması genellikle ileri yaş hastalığı. 70-75 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Yaşlandıkça aort kapağında kalsifikasyon oluşuyor, kapak daralıyor ve kalbin kasılmasıyla kan atımı engelleniyor. Eğer ileri yaşlarda bir üfürüm duyuluyorsa, yol yürürken, merdiven çıkarken nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi bir şikayet varsa mutlaka kardiyoloğa başvurulması gerekiyor. Muayene sonrasında kolaylıkla tanı konulabiliyor. Hastalarımızın yaş ortalaması 80 civarında. En genci 65, en yaşlısı 97 yaşında. Şu ana kadar 40’a yakın vakamız oldu.

TAVI yöntemi ile ilgili uzun dönemde çok iyi sonuçlar aldığımız için artık düşük riskli hastalara da bu yöntemi uyguluyoruz. Ayrıca yaygınlığa ilişkin en büyük sorun, başlangıçta kapağın fiyatının çok yüksek olmasıydı. Ancak artık birçok farklı kapak türü ve markası olduğundan rekabet nedeniyle kapaklar daha makul fiyatlara indi. Bu da kullanımının artmasını sağladı.

Prof. Dr. Timur Timurkaynak
Bayındır İçerenköy Hastanesi ve Bayındır Levent Tıp Merkezi Kardiyoloji Bölüm Başkanı