Hem dünyada hem de ülkemizde kalp ve damar hastalıkları kaynaklı ölümler, tüm ölüm nedenleri arasında hâlâ ilk sırada yer alıyor ve ne yazık ki her 3 kişiden biri kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Oysaki bazı küçük önlemler alınarak bu tablonun önüne geçilebilmesi oldukça mümkün…
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyadaki tüm ölümlerin %32’si kalp ve damar hastalıkları nedeniyle gerçekleşiyor. Ülkemizdeki verilere bakıldığında ise tüm ölümlerin %36’sının kalp ve damar hastalıkları nedeniyle gerçekleştiği görülüyor. Alınacak önlemlerin yardımıyla ise kalp ve damar hastalıklarına bağlı erken ölümler %80 azaltılabiliyor.
- Sigara tiryakiliğini bırakmak: 45 yaşından önce sigarayı bırakmak sigara içmeye devam edenlere göre erken ölümleri %90 azaltıyor. 65 yaşından sonra sigarayı bırakmanın bile ölümleri %20 azalttığı biliniyor.
- Düzenli egzersiz yapmak: Günde 6000-9000 arası adım atmak, 2000 adım ve altında atanlara göre kalp ve damar hastalıklarına bağlı problemleri %50 azaltıyor.
- Kilo vermek: Kilolu kişilerin vücut ağırlığının %5-10’unu azaltacak kadar bile kilo vermesi kalp ve damar hastalıklarına bağlı problemleri %20-30 oranında azaltıyor.
- Sağlıklı beslenmek: Akdeniz diyeti, DASH ya da yeni moda MIND diyeti... Adı ne olursa olsun, sebze, işlenmemiş tahıl, zeytinyağı ağırlıklı beslenme kalbimize iyi geliyor.
"Kardiyoloji uzmanınız ile dost olun"
Kalp hastalıklarını ele aldığımızda kan basıncı, kan şekeri ve kolesterol meselesi gündeme geliyor. Kan basıncımızın büyük 140 ve küçük 90 mm Hg’nin altında olması, uzun süreli şeker düzeyini gösteren HbA1c’nin tercihen %6’nın altında olması uzun soluklu ve sağlıklı bir kalp vadediyor. Kolesterol konusunda ise ne kadar düşük kolesterol o kadar iyi kalp damar sağlığı anlamına geliyor. Gerektiğinde doktorun önerdiği kolesterol düşürücü ilaçları düzenli kullanmaktan kaçınmamak gerekiyor. Kan tetkiklerinin yaptırılması, EKG, EKO, EFOR testi, gerekirse kalp damarlarının görüntülenmesi, şah damarlarının ve aort damarının ultrasonografi ile kontrolü kalp ve damar hastalıklarının erken teşhisini sağlıyor.
Kısaca uzun bir yaşam, sağlıklı bir kalp için kardiyoloji uzmanı ile iyi geçinmek gerekiyor. Risk faktörlerinin yönetimi, hastalığı erken tanısı, erkenden önlem alınması ve tedavisinin gerçekleştirilmesi için kalp doktoru ile dost kalınmasını tavsiye ediyorum.
Prof. Dr. Erdem Diker
Bayındır Söğütözü Hastanesi Kardiyoloji Bölüm Başkanı