Ilık geçen bahar ayları yerini sıcak ve nemli yaz aylarına bıraktı. Ramazan Bayramının da gelmesiyle ülkemizde tatilcilerin sayısı arttı. Gerek İstanbul’da kalanlar gerekse şehir dışı seyahat edenler için havuz ve deniz sezonu açıldı.
Halka açık yüzme havuzlarında sağlık esasları ve şartlar sağlanması gerekiyor. Su sirkülasyonu fazla olan, hijyen için periyodik kimyasal ve fiziksel temizlik işlemlerinin ihmal edilmediği havuzlar tercih edilmeli. Havuzlarda klor seviyesinin uygunluğu ve filtreleme sistemi bulunması da oldukça önemli.
Havuz suyunun yetkili laboratuvarda analiz edilmesi gerekiyor. Havuzdan numuneleri alması gereken kişinin sağlık ve kimya eğitimi alması gerekiyor.
İşte havuz enfeksiyonlarından korunmanın yolları
Havuzda uzun süre kalmayın
Havuza girenlerin sağlığını korumak için, klor genellikle mikropları öldürmek için kullanılır. Klorun aynı zamanında irrite edici etkisi olup nefes darlığına da neden olabilir. Serbest klora karşı bakteriler zamanla direnç kazanabilirler. Uzun süre havuzda kalanlarda burun tahrişi, ciltte kaşıntı, kuruluk, gözlerde kızarma ile öksürük nefes darlığı gibi solunum yolları semptomlarına neden olabilir. Astım hastalarında klor astım krizini tetikleyebilir.
Klor düşüklüğü hijyen riski yaratırken fazlalığı ise çocuklarda alerjik göz nezlesine neden olabiliyor. Ve gözlerde kaşınma, sulanma ve kanlanma belirtileri ortaya çıkabiliyor. Son zamanlarda klorun aşırı kullanımı nedeni ile astım ve kanser gibi hastalıklar da artış görülüyor.
Havuz kenarında ortak havlu kullanmayın
Havuzlar, özellikle cilt hastalıkları bakımından oldukça riskli alanlardır. Mantar ve bakteri enfeksiyonları sık rastlanır. Kirli havuz suları cilde uzun süre temas ederse sıcak küvet kızarıklığına benzer rahatsızlıklara neden olabilir. Deride kaşınan noktaların şişe dönüşmesi, mayoların temas ettiği alanlarda kızarıklıklar daha rahatsız edici olması sık rastlanan bulgulardır. Saç kökü etrafında oluşan kabarcıklar sıcak küvet kızarıklığının belirtileridir.
Çoğu kızarıklıklar birkaç günde kendiliğinden iyileşebilir. Daha uzun süren kızarıklıklar mevcutsa doktora başvurunuz. Havuza girdikten sonra özellikle vajinal mantarlar yaz aylarında büyük bir artış gösterebilir.
Havuz klor düzeyi biti öldürmez. Saç biti; havuzdan bulabildiği gibi havlu paylaşarak da bulaşabilir. Saçınızda bit varsa havuza girmeyin. Tedavi olduktan sonra havuza girin. Deri enfeksiyonunuz varsa havuza girmeyin. Sudaki diğer mikroplar yaralarınıza girerek ilave enfeksiyonlara neden olabilir. Havuza girerseniz enfeksiyonlu alanı su geçirmez bandajla örtün.
- Sudan çıktıktan sonra mayonuzu çıkarın ve sabunla duş alın
- Mayonuzu sudan çıktıktan sonra yıkayın sabunlayın.
- Saç bitinden korunmak için havlunuzu tarağınızı paylaşmayın
- Cilt enfeksiyonunuz varsa yarayı su geçirmez bandajla örtün daha sonra havuza girin
Havuz suyunu yutmayın
Yeterince temiz olmayan havuz sularından; mide ve bağırsak enfeksiyonları gelişebilir. İshale neden olan mikroplar dakikalarca veya günlerce havuz suyunda yaşayabilir ve uzun süre ishale neden olabilir. Az miktarda mikroplu havuz suyu yutmak ishal olayına neden olabilir. Yüzmeden önce duş almak ve havuz suyunu yutmaktan kaçınmak gerekir. Bazı mikropların klora toleransları yüksek olup klorlu suda bir süre yaşayabilir. İshal kanlı ise beş günde iyileşmiyorsa doktora başvurun. Kıl kurdu nadir olarak havuzdan bulaşabilir. Havuzun klor düzeyi kıl kurdu yumurtalarını öldürecek düzeyde olmayabilir.
- İshalseniz veya cilt enfeksiyonunuz varsa havuzda yüzmeyin
- Havuz içinde küçük ve büyük tuvaletinizi yapmayın
- Çocukların bezlerini kontrol edin, çocukların temiz bezle havuza girmelerine gayret edin.
- Çocuğunuzun bezini değiştirdikten sonra ellerinizi yıkadığınızdan emin olun.
Kulak ağrısını hafife almayın
Sık görülen diğer bir enfeksiyon da dış kulak yolunda meydana gelir. Kulak enfeksiyonları havuzdan çıktıktan sonra kulakta biriken kirli su ile temastan ötürü oluşur. Bu enfeksiyon yüzücü kulağı ya da dış kulak yolu iltihabı olarak bilinir. Kulak ağrısı, dış kulak yolunda şişme, kulak akıntısı ve duyma azlığı ile kendini belli eden hastalığa özellikle çocuklarda daha sık rastlanır. Semptomlar havuza girdikten birkaç gün sonra ortaya çıkabilir. Şikayetler çok rahatsızlık verici olduğu için sağlık kuruluşuna müracaat etmeniz önerilir.
- Kulaklarınızı havuzdan çıkınca kurulayın
- Havuza girerken kulak tıkacı kullanabilirsiniz
- Kulağınızı kurulamak için havlu kullanın
- Herhangi bir objeyi kulağınız içine sokmayın
Kaplıcalara dikkat!
Havuza girenlerde, havuzdaki tehlikeli mikropların solunum yollarına kaçması nedeni ile solunum yolu enfeksiyonu gelişebilir. Bunlar arasında Legionella ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Bu mikrop iyi temizlenmeyen havuzlarda daha fazla bulunup çoğalabilir. Sıcak havuzlarda yeterli miktarda dezenfektan konsantrasyonu sağlanamadığı için kaplıcalar legionella bakımından daha tehlikeli olabilir.
Hijyenik olmayan yüzme havuzları özellikle kadınlarda sık görülen idrar yolu enfeksiyonlarına da neden olabilir. Sık idrara çıkma, idrarda yanma ve sızlama, bazen kasıklara ve bele vuran ağrılar gelişebilir. İdrar yolu enfeksiyonundan korunmak için şeker içeriği düşük olmak kaydıyla bol sıvı tüketmek gerekir.
Bulaşıcı hastalıklardan korunma yolları
- Havuza girmeden önce ve sonra mutlaka duş alın
- Havuzdan sonra vücudunuzu nemli bırakmayın, iyice kurulanın, mayonuzu değiştirin
- Dar giysilerden kaçının ve pamuklu çamaşır tercih edin
- Parfümlü tampon kullanmayın
- Hepatit A ve B aşısı olmayan çocukların havuza girmesine izin vermeyin
- Ateşli hastalık ya da ishal geçirirken havuza girmeyin
- Suya tükürmeyin
- Havuz kenarında yemek yemeyin, sigara içmeyin
- Havuz bölgesine ayakkabı veya dışarıda giyilen terlikle girmeyin
- Ayaklarınızı mutlaka dezenfekte edin.
- Havuzda su yutmamaya dikkat edin
- Kulak enfeksiyonlarına karşı kulak tıkacı kullanın
- Suya atlarken burnunuzu kapatın
- Cildinizde sıyrık ya da kesik varsa yüzme sonrasında yarayı temizleyin
- Göz enfeksiyonunu önlemek için sualtı gözlüğü veya maske kullanın
- Suya girerken bone takmayı unutmayın.
Son olarak sadece kendi sağlığınızı değil başkalarının da sağlığını düşünüyorsanız, ayak enfeksiyonu, deri lezyonu, çıban, göz iltihabı, kulak akıntısı, ishal, güneş yanığı ve cinsel yolla bulaşan herhangi bir hastalığınız varsa, bu hastalığınız tedavi olana kadar kesinlikle havuza girmeyin.
Doç. Dr. İzak Dalva
Bayındır Söğütözü Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı