Erkeklerin Düzenli Olarak Yaptırması Gereken Sağlık Kontrolleri Nelerdir?

Yaşam stresini özellikle iş dünyasında sık yaşayan erkekler için kalp damar hastalıkları ve kanserler karşılaşabileceği önemli sağlık sorunları arasındadır. Hastalık ortaya çıkmadan önce gerekli önlemleri alarak kişinin sağlıklı kalmasının amaçlanması, hem yaşam süresi hem de kalitesi bakımından oldukça önemlidir. Kişinin belirti gösteren bir şikayeti olmasa da, gizlice oluşmaya başlayan hastalıklar yapılan muayene ve tetkikler modern tıbbın gereklerindendir.

Check-up: Sağlıklı kişilerde 50 yaşına kadar iki yılda bir, daha sonra yılda bir kontrol yapılmalıdır.
Kalp muayenesi: Özellikle ailesinde 50 yaş altı kalp hastalığından ölümler bulunan kişiler yaşamları boyunca bir kez kalp check-up'ı yaptırmalıdır. Ani ölüme neden olabilecek kalp yapısında, doğumsal kaynaklı anomaliler ortaya konulabilir. Check-up sonucu patolojiye rastlanmazsa 40 yaşına kadar 5 yılda bir kalp tetkiklerinin yapılması önerilir. 40 yaşından sonra kalp damar hastalığı bakımından risk faktörü taşıyan ailesinde birinci derece akrabasında kalp hastalığı olan, sigara içen, tansiyon ve kolesterol yüksekliği, şeker hastalığı gibi risk faktörleri olan kişilerin yılda bir kez check-up yaptırmaları önemlidir. Temel olarak hastalara kalp muayenesi EKG yanında eko ve efor yapılmakta, gerektiğinde anjiyo önerilmektedir
Kan basıncı taraması: Tansiyon ölçümleri 2 yılda bir önerilir. TA 120-139/80-89 mm Hg ya da daha yukarı ise yılda bir kontrol önerilir. Arteriel basınç 130, diastolik basınç 85 ve yukarı ise doktora başvurulmalıdır. Diyabet, kalp hastalığı, böbrek yetmezliği mevcut ise kişi daha yakından takip edilmelidir.
Kolesterol taraması: 34 yaşından sonra erkeklerde 5 yılda bir kolesterole bakılmalı, diyabet, kalp hastalığı, böbrek yetmezliği mevcut ise daha yakından takip edilmelidir. Bazı erkeklere kalp krizini önlemek için aspirin tedavisi uygulanmaktadır.
Ürolojik muayene: Erkeklerde ürolojik check-up’ın önemi, sık görülen tümörlerden olan prostat kanserinin erken evrede yakalanmasıdır. Erken tanı sayesinde prostat kanseri tedavi edilebilmektedir. İleri evre prostat kanserinde ise ancak şikayetleri azaltmaya yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Ailesinde prostat kanseri olan kişiler 40 yaşından itibaren, prostat kanseri olmayan kişiler ise 50 yaşından itibaren yılda bir kez prostat muayenesinden geçmeli, kanda PSA testi yapılmalıdır. Ürolojik check-up muayenesinde kanda kreatinin ve idrar tahlili bakılmalı yılda bir kez Ultrasonografi testi istenmelidir.
Prostat kanseri taraması: 50 yaş ve üzeri erkeklerde prostat kanseri taraması yapılması önerilir. Aile öyküsü olanlarla; şeker hastalığı, obezite, hiperlipidemi gibi risk faktörlerine sahip kişilere 40 yaşından itibaren tarama önerilir.
Kolon kanseri taraması: 50-75 yaşları arası kolorektal kanser taraması yapılmalıdır. Gaitada gizli kan yılda bir, flexible kolonoskopi 3 yılda bir yapılmalıdır. Ülseratif koliti olan, kolorektal kanser aile öyküsü olan, daha önce kolorektal adenoma saptanmış olan kişilere daha yakın takip yapılmalı, daha sık kolonoskopi yapılmalıdır.
Diş muayenesi: Yılda bir diş muayenesi ve temizliği yapılmalıdır.
Göz muayenesi: Görme probleminiz varsa 2 yılda bir göz muayenesi yaptırın.
Aşı: Grip ve zatürre aşıları 65 yaşından sonra mutlaka önerilir. Yılda bir grip aşısı, 5 yılda bir zatürre aşısı yaptırın. Diyabet gibi ilave hastalıkları olan kişilere doktorunuz başka aşılar önerebilir. 10 yılda bir tetanoz-difteri aşısı yaptırın. 60 yaşından sonra bir kez herpes zoster (suçiçeği) aşısı yaptırın.
Osteoporoz taraması: Risk faktörleri olan 50-75 yaş arası erkekler osteoporoz taraması için doktora danışılmalıdır.

Erkeklerde yaşlara göre istenecek tetkikler

20 yaş: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayeneniz yapılmalı, tansiyon ölçülmeli, boy/kilo kontrolleri yapılmalıdır. Testis kanseri için muayeneden geçmeli ve her ay kendi kendine testis muayenesi yapılmalıdır. Her 5 yılda bir kolesterol ölçümleri yapılmalıdır. Kişinin özelliklerine göre kalp hastalığı için EKG çekilebilir; diyabet, tiroid, karaciğer sorunları ve anemi için kan testleri yapılmalıdır. Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, HIV ve alkol bağımlılığı için taramadan geçmenizi önerebilir.
30 yaş: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayeneniz yapılmalı, tansiyon ölçülmeli, boy/kilo kontrolleri yapılmalıdır. Testis kanseri için muayeneden geçmeli ve her ay kendi kendine testis muayenesi yapılmalıdır. Her 5 yılda bir kolesterol ölçümleri yapılmalıdır. Kişinin özelliklerine göre kalp hastalığı için EKG çekilmeli, diyabet, tiroid, karaciğer sorunları ve anemi için kan testleri yapılmalıdır.Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, oral kanser, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, HIV ve alkol bağımlılığı için taramadan geçmenizi önerebilir. Görme alanı muayenesi, aile öyküsü ve risk faktörleri olanlarda, koroner arter hastalığı için tarama yapılmalıdır.
40 yaş: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayeneniz yapılmalı, tansiyon ölçülmeli, boy/kilo kontrolleri yapılmalıdır. Testis kanseri için muayeneden geçmeli her ay kendi kendine testis muayenesi yapılmalıdır. Her 5 yılda bir kolesterol ölçümleri yapılmalıdır. Kişinin özelliklerine göre kalp hastalığı için EKG çekilebilir; diyabet, tiroid, karaciğer sorunları ve anemi için kan testleri yapılabilir. Prostat kanseri taraması için PSA testi, 45 yaşından sonra 3 yılda bir diyabet için tarama yapılmalıdır. Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, oral kanser, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, HIV ve alkol bağımlılığı için taramadan geçmenizi önerilmeli, görme alanı muayenesi yapılmalıdır. Aile öyküsü ve/veya risk faktörleri olanlarda; koroner arter hastalığı için tarama yapılmalıdır.
50 yaş: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayenesi, tansiyon ölçümü, boy/kilo kontrolü yapılmalıdır. Testis kanseri için muayeneden geçilmeli, her 5 yılda bir kolesterol ölçümleri, Tip II diyabet içinse yıllık tarama testi yapılmalıdır. Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, oral kanser, akciğer kanseri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve alkol bağımlılığı için tarama testi önerebilir. Lipid metabolizma hastalıkları için tarama testi yapılmalıdır. Yıllık elektrokardiyogram çekilmelidir. Görme alanı ve işitme testleri ve Prostat kanseri için kanda PSA testi yapılmalıdır. 50 yaşında kolon kanseri için; gaitada gizli kan, sigmoidoskopi ya da kolonoskopi ile tarama yapılmalıdır. Aile öyküsü ve/veya risk faktörleri olanlarda; koroner arter hastalığı için tarama yapılmalıdır. Depresyon için tarama testi yapılmalıdır.
60 yaş: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayenesi, tansiyon ölçümü, boy/kilo kontrolleri, testis kanseri muayenesi yapılmalıdır. Prostat kanseri için kanda PSA ve lipid metabolizma hastalıkları için tarama testi yapılmalıdır. Yıllık elektrokardiyogram çekilmelidir. Koroner arter hastalığı, abdominal aort anevrizması, karotis arteri doppler incelemesi taraması için doktora danışılmalıdır. Görme alanı ve işitme testleri, kemik erimesi için tarama testi yapılmalıdır. Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, oral kanser, akciğer kanseri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve alkol bağımlılığı için taramadan geçmenizi önerebilir. Kolon kanseri için; daha önceden yaptırmış olduğunuz test sonuçlarına göre; gaitada gizli kan, sigmoidoskopi ya da kolonoskopi ile tarama testi yapılmalıdır. Depresyon, Demans ve Alzheimer hastalığı için tarama yapılmalıdır.
70 yaş ve üstü: Aile hekiminiz tarafından yıllık fizik muayeneniz yapılmalı, tansiyon ölçülmeli, boy/kilo kontrolleri, testis kanseri için muayeneden geçmeli her ay kendi kendine testis muayenesi, prostat kanseri için kanda PSA ile, lipid metabolizma bozuklukları için tarama testi yapılmalıdır. Yıllık elektrokardiyogram çekilmelidir. Koroner arter hastalığı, abdominal aort anevrizması, karotis arteri doppler incelemesi taraması için doktora danışılmalıdır. Görme alanı ve işitme testleri, kemik erimesi için tarama testi yapılmalıdır. Kolon kanseri için daha önceden yaptırmış olduğunuz test sonuçlarına göre, gaitada gizli kan, sigmoidoskopi ya da kolonoskopi ile ilgili taramaya 75 yaşına kadar devam edilmelidir. Tarama testi daha önceki test sonuçlarına ve risk faktörleri ile aile öyküsüne göre yapılır. 85 yaşından sonra ise tarama önerilmez. Risk faktörlerine göre doktorunuz deri kanseri, oral kanser, akciğer kanseri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve alkol bağımlılığı için taramadan geçmenizi önerebilir. Depresyon için, Demans ve Alzheimer hastalığı için tarama testi yapılmalıdır.