Ağız Kokusu Neden Olur? Ağız Kokusu Nasıl Giderilir?

Aklımıza gelen ilk neden diş çürükleri ya da diş eti hastalıkları olsa da, ağız kokusunun pek çok nedeni olabilir. Solunum yolu hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları ve bilinçsizce yapılan diyetler de bu nedenler arasında.

İlk bakışta önemsizmiş gibi dursa da ağız kokusu ciddiyetle ele alınıp nedeni araştırılması gereken bir konu. Ağız kokusunun %90’ı ağız içindeki problemlerden kaynaklanıyor olabilir ama solunum yolu hastalıklarından tutun da bilinçsizce yapılan diyetlere hatta antidepresan kullanımına kadar birçok etken ağız kokusuna yol açabiliyor. 

Ağıs kokusu nedenlere
Akla gelen ilk nedenler diş çürükleri, diş eti hastalıkları, uyumsuz ve eskimiş protezler, bakımsız ya da deforme olmuş krom ya da köprüler, çıkmamış, yarıda kalmış 20 yaş dişleri oluyor. Herhangi bir hasta ağız kokusuyla başvurduğunda öncelikle hastanın muayene edilip klinik ve radyolojik problemleri var mı, bunların tedavisine gidilerek sorun ağız içerisinde çözülebilir mi diye bakılmalıdır. Bu durumun %90’ı ağız içerisindeki problemlerden kaynaklanıyor. 

Kromlar kırılmış ya da diş etiyle ilgili problemler olabiliyor. Bu durumda öncelikle krom ya da köprü sökülüyor. Diş etinin tedavisi yapılıyor, diş çürüklerinin tedavisi yapılıyor, gerekirse kanal tedavisi yapılıyor. Sonra bu dokunun üzerine köprü yerleştiriliyor.

Hastanın sigara içmesi ve alkol kullanması ağız kokusu yapabiliyor. Uzun süre aç kalınması ya da yapılan bir diyet de rahatsızlığa yol açabiliyor. Bu durumun araştırılması multidisipliner bir çalışma gerektiriyor. Bu aşamada kulak-burun-boğaz uzmanı ve gastroenterolog tarafından da hastanın değerlendirilmesini isterim. Çünkü ağız kokusu metabolik hastalıklarla da ilgili olabiliyor.

Ağız kokusunun, dille bir bağlantısı da olabiliyor mu?
Tabii, çünkü ağız kokusunun temel nedenlerinden biri de dil. Ağız kokusuna yol açan şey, bakterilerdir. Bunlar oksijensiz ortamda yaşamayı sever. Dil arkası ve boğaz gerisi çok oksijensiz, zor temizlenen, dilin yapısı itibarıyla yüzeyi pütürcüklü, bakterilerin çok rahat yerleşebileceği, gıda artıklarının üzerinde çok rahat birikebileceği bir alan. Bu yüzey birçok hasta tarafından zor temizleniyor. Eğer hastanın ağız kuruluğu veya bunu sağlayacak birtakım hastalıkları varsa tükürük akışı azalacağı ve o bölge oksijensiz kalacağı için dil üzerine yerleşen bakteriler ağız kokusuna neden oluyor. Bu bakteriler yiyecek artıklarını çözerek gazların çıkmasına ve sonuçta da ağız kokusu oluşumuna sebebiyet veriyor. Diğer nedenleri ortadan kaldırıyorsak, dil yüzeyini de mutlaka kontrolden geçirmemiz gerekiyor.

Dil temizliği de ağız temizliğinin bir parçası mı?
Elbette, hasta dil sırtını temizleyen fırçalar ve gargaralar kullanabilir. Ağzın kuru kalmaması önemli, tükürük akışını mutlaka hızlandırmak lazım. Bol bol sıvı alarak bu şekilde durumu tedavi edebiliyoruz. Diş ve diş eti arasında cep dediğimiz yerlerde bazı hastalıklar oluşabiliyor. Bu alanlar da az oksijen alan, bakterilerin çok rahat yerleşebileceği ve yine aynı problemlerin ortaya çıkabileceği alanlar. Bu nedenle herkes dişlerini düzenli olarak fırçalamalı ve diş ipi kullanmalı ki diş araları çok iyi temizlenebilsin. Protez varsa özel üretilmiş diş fırçaları ve yine özel olarak üretilmiş diş ipleri kullanılabilir ve bunu tamamladıktan sonra dil fırçasıyla dil yüzeyi temizlenebilir. Dil fırçaları özel olarak üretiliyor ama hasta kendi fırçasıyla da dilini fırçalayabilir ya da bazı fırçaların arka yüzeyinde dil fırçalama bölümleri var, bunlar kullanılabilir. Ağız gargarası kullanırken alkolsüz ağız gargarası kullanımına özen göstermeli. Çünkü alkollü ağız gargaraları ağızda kuruluğa neden oluyor, bu da yine ağız kokusuna yol açabiliyor.

Ağız kokusunun, ağız kuruluğu ile direkt bağlantısı var öyleyse...
Evet, çünkü tükürük akışı azalınca dil üzerindeki bakteriler bu ortamda rahatça yaşayabiliyor ve çoğalıyor. Yiyecek artıklarının ve bakterilerin oluşturduğu taşlar da ağız kokusuna yol açabiliyor.

Ağız kokusunu giderici ürünleri öneriyor musunuz?
Bu ürünler kokuyu örtebiliyor ancak öncelikle ağız kokusunun kaynağı bulunmalı. Bunun dışında yapılan her şey geçici çözüm oluyor. Mesela sindirim sistemi kanalından kaynaklanan problemler ve akciğer, şeker hastalıkları, gut hastalıkları gibi problemlerin hepsi ağız kokusuna yol açabiliyor. Hastanın kullandığı ilaçlar, antidepresan ya da benzeri ilaçlar da ağız kokusuna neden olabiliyor. A, B vitamini eksikliği, demir eksikliği, yaşlılık, hastanın çok kilo kaybettiği diyetler de ağız kokusuna yol açabiliyor.

Ağız kokusunu önlemek için neler yapabiliriz?
Öncelikle iyi bir ağız hijyenine sahip olmak lazım. Sık ve bol su içmek, aç kalmamak, aralıklarla ve düzenli beslenmek çok önemli. Ayrıca, probiyotik içeren yiyecekler tüketmeliyiz. Yoğurt, ceviz, fıstık gibi kuru yemişler ağız kokusu için önemli. Salatalık, elma, armut gibi bol lifli gıdalar, bitkisel çaylar, nane, maydanoz tüketebilir, çinko içeren sakızlar çiğneyebiliriz.