Çocuklarda 6 Yaş Dişi Süt Dişi Midir? Kalıcı Dişler Ne Zaman Çıkar?

Genellikle süt dişleriyle karıştırılan ve yerine yenisinin geleceği kanısıyla ihmal edilen altı yaş dişleri, aslında ‘kalıcı’ dişler ve bu nedenle özenli bakım gerektiriyor.

Çocuklarda genellikle altı yaş civarında çıkan ilk kalıcı dişler, ‘altı yaş dişleri’ olarak adlandırılıyor. Toplamda dört adet olan bu dişler, sağ-sol ve alt-üst çenede bulunuyor. Çocuğun bu yaşlarda diğer tüm dişleri süt dişi olduğundan ‘altı yaş dişleri’ de önemsenmeyebiliyor. Oysa bu dişlerin yerine yenileri çıkmıyor ve bu nedenle çocukların ağzındaki ilk azı dişleri olan bu dişlere çok iyi bakmak gerekiyor.

Korunması gereken ilk kalıcı dişler olan ‘altı yaş dişleri’ gerek çocukların bu yaşlarda şeker ve çikolataya olan düşkünlüğü ve gerekse henüz diş fırçalama ve ağız bakımına düzenli olarak başlanmamış olması nedeniyle çürümeye çok yatkın oluyor. Bu dişlerin çürüdükten sonra, süt dişi zannedilerek tedavi olmaması durumunda ise dişin kaybedilme riski yükseliyor. Altı yaş dişlerinin erken kaybedilmesi, çene gelişiminde ve diş diziliminde bozukluklara neden olabiliyor. Bu nedenle bu ilk kalıcı azı dişlerini önemsemek ve sağlıklıyken korumak son derece önemli. 

Nasıl korunmalı?
Altı yaş dişleri için ilk yapılması gereken, koruyucu tedavi anlamına gelen, dişlerin çürümeye karşı muhafaza edilmesi. Diş fırçalama alışkanlığı, düzenli diş hekimi kontrolleri, flor ve fissür sealant uygulamaları ile çürüklerin önüne geçmek mümkün ancak dişlerde çürüme gerçekleşmişse vakit kaybetmeden çürük tedavisine başlanması gerekiyor.

Diş fırçalama: Çocuğa bu yaşlarda, hatta üç yaşından itibaren, kendisine uygun bir diş fırçasıyla, bezelye tanesi kadar macunla diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı. Diş macunu (florürlü olanlardan tercih edilebilir. Fırçalama işlemine ebeveynlerle beraber ve onların kontrolünde başlanmalı. Özellikle sabah kahvaltısı sonrası ve akşam yatmadan önce dişler fırçalanmalı.     

Diş hekimi kontrolü: Altı ayda bir veya yılda bir kez, çocuk diş hekimine götürülmeli. Ayrıca diş hekimine gitme konusunda anne-babanın ve çocuğun yakınlarının yaşadığı kötü deneyimlerin çocukla paylaşılmamasına, diş hekimine gitmenin bir ceza olarak yansıtılmamasına dikkat edilmeli.

Flor uygulaması: Diş hekiminin uygun gördüğü durumlarda, çocuğun dişlerine flor uygulanmalı. Bu işlem, dişleri korumaya yönelik çocuğa hiçbir acı vermeyen flor maddesinin dişe sürülüp (veya çocuğun ağzına uygun materyaller ile uygulanarak) bir süre bekletilmesi şeklinde yapılıyor.

Fissür sealant uygulaması: Diş hekimlerinin gerekli gördüğünde yapacağı bu  işlem ‘koruyucu tedavi’ kapsamına giriyor. Altı yaş dişlerinin çiğneme yüzünde girintili çıkıntılı bir yapı bulunuyor. Genellikle diş çürükleri, bu girinti (fissür) kısmından başlıyor. Çürük oluşumunu engellemek için dişin, bu oyuk (girinti) kısımlarında koruyucu bir bariyer oluşturuluyor. İşlem kısa sürede kolaylıkla uygulanıyor. 

Çürük tedavisi: Dişlerin çürümesine engel olunamadı ve çürükler başladıysa, bu durumda hiç zaman kaybetmeden çürük tedavisi için diş hekimine başvurulmalı.

Dt. Elif Nur Yıldız
Bayındır Söğütözü Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Uzmanı