Periodontoloji, dişi çevreleyen dokuların (diş eti, alveol kemiği, periodontal ligament ve sement) sağlığı ve hastalıkları ile ilgilenen bilim dalıdır.
Diş eti iltihabı neden olur?
Dişlerin ağızda uzun yıllar sağlıklı bir şekilde fonksiyon görebilmesinde diş eti sağlığının korunması büyük önem taşır. Yetersiz ağız bakımı, genetik faktörler, sistemik hastalıklar, bazı lokal faktörler dişetinde enflamatuar yanıt oluşturarak gingivitis yani diş eti iltihabına neden olur.
Diş eti iltihabı belirtileri
Gingivitis, diş etinde kanama, ödem, kızarıklıkla karakterizedir. Bu aşamada diş taşı temizliği ve oral hijyenin düzeltilmesi ile kolaylıkla tedavi edilebilir. Tedavi edilmeyen diş eti enfeksiyonu zamanla dişi çevreleyen alveol kemiğini etkileyerek kemikte resorpsiyona yani erimeye neden olur. Bu durum periodontitis olarak adlandırılır ve ileri diş eti tedavilerinin uygulanması gerekir.
Periodontitis tedavisi
Periodontitis, başlangıç aşamasında subgingival küretaj (kök yüzeylerinin ince uçlu küretler ile kazınarak temizlenmesi) yani derin temizlikler ile tedavi edilebilir. Orta ve ileri düzey periodontitisin tedavisi ise flap operasyonu (diş etinin kemiğe kadar açılarak enfekte dokular ve kök yüzeyinin temizlenerek dikişler ile kapatılması) ile yapılmaktadır. Flap operasyonları yapılırken rejeneratif tekniklerden de (kemik tozu, membran vb. uygulamaları) yararlanmak mümkün olabilmektedir.
Diş eti hastalıkları nelerdir?
Diş etinin enflamatuar hastalıkları dışında diş eti büyümeleri, diş eti çekilmeleri, sistemik hastalıkların ağız içerisindeki bulguları gibi farklı durumlar ile de karşılaşılabilmektedir. Diş eti hastalıkları kronik bir süreç izlediği için genellikle ağrısız seyreder. Ancak gingival apse, periodontal apse gibi akut durumlara ve nekrotizan periodontal hastalıklara (nekrotizan gingivitis, nekrotizan periodontitis, nekrotizan stomatitis) ağrı da eşlik eder ve tedavilerinin öncelikli olarak yapılması gerekir.
Ayrıca periodontal hastalıklar ile diyabet ve kardiyovasküler sistem hastalıkları gibi kronik hastalıklar arasında karşılıklı ilişki olabileceğini vurgulayan çok sayıda araştırma vardır. Sistemik hastalıklar sonucunda dokularda ve savunma mekanizmalarında oluşan değişiklikler periodontal hastalığın ilerleyişini hızlandırıp, şiddetini artırabilmektedir.
Diyabeti yeterince kontrol edilmeyen hastalarda:
- Derin periodontal cepler,
- Hızlı kemik kaybı,
- Sıklıkla gözlenen periodontal apseler,
- Daha fazla ataşman kaybı,
- Artmış sondalamada kanama,
- Artmış diş mobilitesi görülür.
Diyabetin, periodontal dokuların lokal faktörlere cevabını değiştirdiğini, kemik kaybını süratlendirdiğini ve cerrahi sonrası iyileşmeyi geciktirdiğini göstermiştir.
Her yıl düzenli diş hekimi kontrollerinin yapılması, periodontal hastalıkların erken tanı ve tedavisi için büyük önem taşımaktadır.