Mide yanması nedir?
Mide yanması, midede ağrı veya yanma hissi oluşmasına neden olan ve genellikle mide asidinin artmasıyla ilişkili bir sağlık durumudur.
Mide yanması neden olur?
Mide yanmasının nedenleri şunlardır:
- Aşırı yemek yeme,
- Stres,
- Baharatlı ve aşırı yağlı yiyecekler,
- Kafein,
- Alkol,
- Sigara,
- Asitli içecekler,
- Bazı ilaçlar mide yanmasına neden olabilir.
Ayrıca;
- Mide fıtığı (Hiatus hernisi)
- Mide enfeksiyonları,
- Obezite,
- Hipertiroidizm gibi hastalıklar da mide yanmasına neden olabilir.
Helicobacter pylori nedeniyle de mide yanması şikayeti oluşur. Reflü, gastrit, mide ülseri gibi mide rahatsızlıkları ise mide yanmasını tetiklenmesine yol açabilir.
Mide yanması belirtileri nelerdir?
- Ağızda oluşan acı ve asit tadı,
- Uzanma ve eğilmeyle birlikte şikayetlerin artması,
- Geğirme,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Yutkunma zorluğu,
- Mide şişkinliği,
- İştah kaybı,
- Hıçkırık mide yanmasının belirtilerindendir.
Mide yanması nasıl teşhis edilir?
Mide yanması, gastropanel testi yapılarak teşhis edilebilir. Gastropanel testinde hastadan kan alınıp alınan kanda; Pepsinojen I, Pepsinojen II, Pepsinojen I/Pepsinojen II oranı, Gastrin ve Helikobakter pilori olmak üzere 5 çeşit teste bakılmaktadır. Doku kaybının (gastritin) varlığı, asit miktarı tespit edilir. Ayrıca, Helikobakter pilori düzeyi ölçülerek de, bu mikrobun varlığı ve varsa hangi düzeyde olduğu belilrlenmektedir. Endoskopi ile de mideen biyopsi alınarak helikobakter pilori testi yapılmaktadır.
Mide yanması nasıl tedavi edilir?
Mide yanması tedavisi, mide yanmasının nedenlerine göre değişmektedir. Mide yanmasında tedavi planı uzman hekim tarafından belirlenlenmeli ve hekim önerisi olmadan ilaç kullanılmamalıdır.
Mide yanması tedavisinde mide asidini dengeleyen ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, doktor tavsiyesi ve kontrolünde kullanılmalıdır.
Hangi durumlarda zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalı?
Mide yanmasının şiddetli ve sürekli hale gelmesi ciddi bir rahatsızlığın işareti olabilir ve bu durumda mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gece uykudan uyanacak kadar şiddetli mide ağrısı yaşanması gibi şikayetler de ileri tetkik ve tedavi gerektirmektedir.
Ayrıca, mide yanmasıyla birlikte kilo kaybı ve yutma güçlüğü de görülüyorsa zaman kaybedilmeden gastroenteroloji uzmanına başvurulmalıdır.
Mide yanmasına ne iyi gelir?
- Yavaş yemek yemek,
- Büyük porsiyonlardan kaçınmak,
- Aşırı baharatlı ve yağlı yiyecekler gibi mide yanmasını tetikleyecek besinler tüketmemek,
- Asitli, kafeinli ve alkollü içecekleri sınırlamak,
- Yatmadan önce yemek yememek,
- Sigara kullanmamak,
- Yüksek yastıkta uyumak mide yanmasını önlemede etkilidir.
Mide yanmasına iyi gelen besinler:
- Esmer pirinç,
- Yulaf ezmesi,
- Tatlı patates,
- Brokoli,
- Bezelye,
- Enginar
- Tam tahıllı ekmek gibi tahıllı gıdalar tüketmek mide asidinin emilmesine yardımcı olarak mide yanmasına iyi gelir.
Hamilelikte mide yanması neden olur?
Hamilelikte mide yanması, bebek büyüdükçe rahim de büyüyerek mide asitlerini yemek borusuna doğru itmesi nedeniyle olur. Bu nedenle hamileliğin üçüncü trimester döneminde mide yanması görülebilir.
Hamilelikte mide yanmasının belirtileri nelerdir?
- Göğüste yanma ve ağrı hissi,
- Ağrı ve şişkinlik hissetmek,
- Sık geğirme yaşanması,
- Hıçkırık,
- Öksürük,
- Boğazda acı veya ekşi bir tat hissetme,
- Mide içeriğinin ağıza kadar gelmesi hamilelikte mide yanmasının belirtileridir.
Hamilelikte mide yanmasına ne iyi gelir?
Laktoz intoleransı bulunmuyorsa yoğurt ve ılık ballı süt hamilelikte mide yanmasına iyi gelebilir. Ayrıca haşlanmış patates, az tuzlu kraker gibi besinler tüketilebilir. Hekime danışılarak ve tüketim miktrarına dikkat edilerek zencefil çayı içilebilir.
Ayrıca, yemeklerin hemen ardından mide doluyken yatar pozisyona geçilmemeli. Yemeğin hemen ardından yatar pozisyona geçmek mide kapakçığını zorlayarak asidik mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasına yol açar. Bu nedenle yemekten sonraki en az 2,5-3 saatlik süreçte yatar pozisyona geçmemeye dikkat edilmelidir.
- Az az ve sık sık beslenilmeli,
- Sigara ve diğer tütün ürünleri kullanılmamalı,
- Dar giysiler giysiler yerine rahat kıyafetler tercih edilmeli,
- Fazla içecek tüketilmemeli,
- Düzenli yürüyüş yapılmalı,
- Lifli besinler tüketmeye özen gösterilmeli.