Meme Kanseri Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Meme kanseri, tüm kanser türlerine bağlı ölümler arasında ikinci sırada yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, sadece 2020 yılında 2.3 milyon kadın meme kanseri teşhisi alırken, %30’u hayata veda etti. Erken teşhis ve tedavi ile tamamen iyileşmenin mümkün olduğu meme kanserinde, farkındalık ve doğru bilgiler ile korunma hayati önem taşıyor. 

Yanlış: Meme kanseri sadece kadınlarda görülür.

Doğru: Meme kanseri erkeklerde de görülebilmekle beraber, oldukça nadirdir. Tüm meme kanserlerinin %1'inden azı erkeklerde görülür.

Yanlış: Sadece ailesinde meme kanseri olanlar risk altındadır.

Doğru: Ailede meme kanseri bulunması kişide meme kanseri riskini artırmakla beraber, meme kanserlerinin yaklaşık % 80'i herhangi bir risk faktörü bulunmayanlarda gelişmektedir.

Yanlış: Meme kanseri genetik kökenli bir hastalıktır.

Doğru: Meme kanserlerinin sadece %5-10'unda genetik anormallik söz konusudur. BRCA1 ve BRCA2 isimli iki genin meme kanseri ile ilişkisi kanıtlanmıştır. Kadınların sadece %0,1'i bu geni taşımaktadırlar ve meme kanserlerinin sadece % 5'i BRCA1 ve BRCA2 gen taşıyıcılığı ile ilişkilidir

Yanlış: Meme kanseri riski yaşla beraber azalmaktadır.

Doğru: Yaş arttıkça meme kanseri riski de artmaktadır. Aslında yaş meme kanseri için en önemli risk faktörlerinden biridir. Meme kanseri gelişme riski 30 yaşında 1/2212, 40 yaşında 1/233, 50 yaşında 1/69, 60 yaşında 1/38, 70 yaşında 1/27, 80 yaşında 1/10, Ömür boyu 1/8'dir.

Yanlış: Tüm meme kitleleri kanserdir.

Doğru: Meme kitlelerinin yaklaşık %80'i iyi huylu lezyonlardır. Bununla beraber memede kitle farkettiğinizde hemen doktorunuza başvurun. Kanserin erken yakalanması tedavi şansınızı artıracaktır.

Yanlış: Meme kanseri her zaman kitle ile ortaya çıkar.

Doğru: Memede kitle, kanserin en önemli belirtilerinden biri olmakla beraber, meme kanseri tanısı olan kadınların bazılarında belirgin kitle saptanmayabilir. Bu nedenle aşağıdaki belirtiler mevcutsa hemen doktorunuza başvurunuz:

• Memede şişlik,
• Meme cildinde çekinti, portakal kabuğu görünümü, kızarıklık,
• Memenin şeklinde değişiklik,
• Meme başında kabuklanma, soyulma,
• Meme başı şeklinde değişiklik, meme başının içeri çökmesi,
• Meme başından akıntı.

Yanlış: Meme dokusu küçük kadınlarda meme kanseri riski daha düşüktür.

Doğru: Meme kanseri riskinin meme dokusunun büyüklüğü ile ilişkisi yoktur.

Yanlış: Memedeki kitle ağrılı ise kanser değildir.

Doğru: Meme kanserlerinin yaklaşık %10'una ağrı eşlik etmektedir. Bununla beraber sadece meme ağrısı nadir olarak kanser belirtisidir. Meme ağrısı olanlarda fizik muayene, mamografi ve ultrason normal ise meme kanseri olasılığı çok düşük olduğundan ilave tetkiklere gereksinim yoktur.

Yanlış: Fibrokistik değişiklikler ve meme dokusunun yoğun olması meme kanseri gelişme riskini artırır.

Doğru: Fibrokistik değişiklikler memenin iyi huylu değişiklikleridir ve meme kanseri riskini artırmaz. Bununla beraber, fibrokistik değişiklikler ve meme dokusunun yoğunluğu kanserin mamografide görülmesini engelleyebilir. Bu nedenle fibrokistik değişiklikleri olan kadınlarda meme kanserinden şüpheleniliyorsa ve mamografi bulguları normalse, meme ultrasonu, meme MR'ı gibi ilave tetkiklere gerek duyulabilir.

Yanlış: Meme başı akıntısı her zaman meme kanseri belirtisidir.

Doğru: Meme başı akıntılarının büyük çoğunluğu iyi huylu meme hastalıkları ile ilişkilidir. Kendi kendine olmayan (memeyi sıktığında gelen), her iki memeden de gelen beyaz, sarı, yeşil renkli akıntılar kanser belirtisi değildir. Kanlı ve su gibi berrak akıntılar anormal kabul edilmeli, bununla beraber bu akıntıların sadece %10'unda kanser saptanmaktadır. Kanlı akıntıların çoğunda neden iyi huylu meme hastalığı olan süt kanalı içindeki papillomlardır. Aşağıdaki durumlarda meme başı akıntısı kanser habercisi olabilir, mutlaka doktorunuza başvurunuz:

• 40 yaşından büyükseniz,
• Akıntı tek taraflı ise,
• Kendi kendine oluyorsa,
• Su gibi berrak veya kanlı ise,
• Kitle eşlik ediyorsa.

Yanlış: Memeye yönelik travma kansere yol açar.

Doğru: Memeye yönelik travma veya yaralanmalar meme kanserine yol açmaz. Bununla beraber travmanın etkisiyle memede morarma ve yağ nekrozu denen iyi huylu kitle meydana gelebilir. Yağ nekrozu travmaya uğrayan memedeki yağ dokusunun şişmesi ve hassaslaşması sonucu oluşur. Vücut bu hasarlı dokuyu onarırken bazen sert skar dokusu oluşur. Mamografide meme kanseri ile karışabilir.

Yanlış: Mamografi erken meme kanserinin saptanmasında %100 doğruluk oranına sahiptir.

Doğru: Mamografi meme kanserinin saptanmasında altın standart olmasına rağmen, meme kanserini %100 saptayamamaktadır. Tüm yaş gruplarında mamografinin meme kanserini saptamadaki doğruluk oranı %80'ler civarındadır. Hastanın yaşı, meme dokusunun yoğunluğu ve menopoz durumu mamografinin doğruluk oranını etkilemektedir. Memedeki düzensizlik ile çevredeki meme dokusunun aynı yoğunlukta olduğu durumlarda mamografi kitlenin ayrımını yapamayabilir. Bu nedenle mamografi normal dahi olsa, doktorunuzun fizik muayenesi her zaman daha değerlidir.

Yanlış: Mamografi meme kanserine neden olur.

Doğru: Mamografi güvenli bir yöntemdir. Günümüzde kullanılan mamografi cihazları çok düşük dozda radyasyon vermektedir. Bu miktarın meme dokusuna ve vücuda herhangi bir zararı yoktur. Mamografiyi güvenle çektirebilirsiniz.

Yanlış: Mamografi meme kanserinin yayılmasına neden olur.

Doğru: Mamografi meme kanserinin erken tanısı için en önemli yöntemlerden biridir. Ne mamogafide aldığınız ışının kendisi, ne de mamografi için meme dokusunun sıkıştırılması meme kanserinin yayılmasına yol açmaz.