Açlık ve tokluk kan şekerinin ölçülmesi, diyabetin kontrol altına alınması açısından çok önemli bir unsurdur.
Tokluk kan şekeri ölçümü
Ana öğünlerin (sabah, öğle, akşam) ilk lokmasından 2 saat sonra ölçülen kan şekeri değeridir. O öğün dışında tokluk kan şekeri ölçümü yapılana kadar başka bir şey yenilip içilmemesi gerekir. Tokluk şekerine bakılacağı zaman iki saatlik bekleme süresi içinde sadece iki bardak su ya da iki bardak açık şekersiz çay içebilir. Ara öğünün ise tokluk kan şekeri ölçümü yapıldıktan sonra alınmalıdır. Ayrıca yemek süresi çok uzun olmamalıdır. Doktorunuzun önerdiği tüm tedaviler aksatılmadan uygulanmalıdır
Yemek yendikten sonra, kan şekeri ölçümü yapılıncaya kadar geçen süre içinde istirahat edilmesi, fazla enerji gerektiren aktiviteler (örneğin yürüyüş, merdiven çıkma vb.) yapılmaması ve sigara içilmemesi gerekir.
Açlık ve tokluk kan şekerinin birlikte ölçümü
- Açlık kan şekeri: Geceyi takiben 8-12 saat açlıktan sonra sabah alınan kan şekeri ölçüm değeridir. Kan şekeri ölçüm cihazı ile yaptığınız kan şekeri ölçümlerinde, ana öğünlerin hemen öncesinde yapılan kan şekeri ölçümü o öğün öncesi açlık kan şekeri olarak şeker ölçüm defterine kaydedilir (ilaç almadan ya da insülin yapmadan önce).
- Tokluk kan şekeri: Ana öğünlerin ilk lokmasında saate bakılıp 2 saat sonra ölçülen kan şekeri değeridir. Kan şekeri takip defterine ölçüm yapılan öğünün tokluk kan şekeri değeri olarak kaydedilir.
Tokluk kan şekeri ölçümü neden önemlidir?
Diyabette, vücudunuz öğünlerle alınan besinleri enerjiye çevirmek için gerekli olan insülin hormonunu üretemez ve yediğiniz yemekteki şekerleri ihtiyaç duyduğu enerjiye gerektiği şekilde dönüştüremez. Bunun sonucunda, yemek sonralarında, kandaki glikoz (şeker) hücrelere girerek enerjiye dönüşemez, birikir ve kan şekeri yükselir.
Kan şekeri değerlerinin uzun yıllar yüksek seyretmesi vücutta küçük damar hastalıkları (nefropati, nöropati, retinopati) ve büyük damar hastalıkları (kalp hastalığı, felç, periferik damar hastalıkları vb.) oluşumunu hızlandırarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Hedef kan şekeri değerleri
Diyabetli bireyin yaşı, hastalığının süresi, diyabet komplikasyonları ve eşlik eden hastalıklarının bulunup bulunmamasına göre hedef kan şeker değerlerinde değişiklik yapmak gerekebilir.
Testin Adı | İdeal | Hedef |
Açlık ve öğün öncesi kan şekeri | 70-100 mg/dl | 70-120 mg/dl |
Öğün sonrası 2. saat kan şekeri (tokluk) | 120 mg/dl'den düşük | 140 mg/dl'den düşük |
HbA1C | %6'dan düşük | %6.5'ten düşük |