Hangi Ameliyata, Hangi Anestezi Yöntemi Uygulanır?

Anestezi, tanım olarak duyuların ortadan kaldırıldığı hissizlik hali demektir. Bilim dalı olarak uygulanan anlamda ise anestezi, ağrılı/ağrısız olabilen bazı tıbbi işlemler sırasında veya cerrahi girişimler ve ameliyatlar sırasında hastaları hissiz, ağrısız kılmak amacıyla yapılan uygulamaların tamamı anlamına gelmektedir. Bu uygulamalar bir çocuk hastayı tomografi çekimi esnasında uyutarak hareketsiz halde tutabilme, bir kalp ameliyatı esnasında hastanın hiçbir şey duymadan ve hatırlamadan tamamen uyutulması veya bir hastanın kolonoskopi işleminin ağrı duymadan gerçekleştirilebilmesi gibi geniş bir yelpazede yer alır.

Anestezinin kullanıldığı alanlar

Bilinenin aksine anestezi, ameliyathane dışında da kişileri sakinleştirme için çok sık kullanılır.  Sedo-analjezi ile uygulanacak tıbbi işlem esnasında hastanın kaygı, korku ve huzursuzluğunu gidermek ve bunun yanında işlem ağrıya sebep olacaksa, yeterli şekilde ağrıyı kesmek amaçlanır. Ayrıca hastanın ağrılı işlemi hatırlamaması fakat gereken yerde uyandırılarak yanıt alınması da hedefler arasındadır. Sedo-analjezi ameliyathane dışında endoskopi, anjiyografi, girişimsel radyoloji üniteleri ve diş hekimliği alanında sıkça kullanılır.

Anestezi yöntemleri nelerdir?

Hastaların uygulanacak cerrahi işlem esnasında bilincinin tam kapalı/şuursuz hale getirilmesi ve aynı zamanda hareketsizliğinin de sağlanması için uygulanan anestezi yöntemine genel anestezi denir. Genel anestezi oluşturmak için kullanılan maddelere genel anestezikler adı verilir. Genel anestezikler damardan veya solunum yoluyla verilebilir. Her hastanın özelliğine ve yapılacak tıbbi işleme göre seçilebilecek çok sayıda anestezik ilaç bulunmaktadır. Genel anestezi bütün cerrahi branşlarda uygulama alanına sahiptir. Modern anestezinin temellerinin atıldığı 19. yy ortalarından itibaren ve özellikle de 20.yy başlarında genel anestezi uygulamasının gelişimiyle beraber cerrahi alanında bir sıçrama yaşanmıştır.

Bölgesel anestezi ise genel anestezinin aksine vücudun bir kısmının (kol, bacak vb.) lokal anestezik adı verilen ilaçların ilgili sinirlere yakın yerlere uygulanarak uyuşturulması hedeflenir. Spinal anestezi, epidural anestezi, sinir bloğu gibi çeşitleri vardır. Bölgesel anestezi daha çok ortopedik ameliyatlarda, ürolojide ve genel cerrahide kullanılmaktadır. Bu anestezi yönteminin bir avantajı da lokal anestezik ilaçların uygulandığı sinir veya omurilik çevresi gibi bölgelere işlem sırasında ince kateterler yerleştirerek, ameliyat sonrası ağrıyı daha etkin olarak kesme imkanı tanımasıdır. Aynı zamanda omurilik çevresine yerleştirilen epidural kateter ile ağrısız doğum yapma imkânı mevcuttur.

Bir diğer anestezi yöntemi lokal anestezi ise küçük cerrahi girişimler esnasında sadece girişimin yapıldığı alanın uyuşturulmasıdır. Bu uygulamayı genellikle girişimi yapacak olan doktor yapar ancak hastanın yaşamsal fonksiyonlarının takibi veya sakinleştirilmesi gerektiği zaman yine anestezi uzmanından yardım istenecektir.