Farenjit Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Farenjit, burun ve ağız boşluğunun arka duvarının iltihabıdır. Ani gelişen, şiddetli iltihaplanmalar, akut farenjit olarak tanımlanır. Daha hafif şikayetlere yol açan ancak daha uzun süren farenjit ise kronik farenjit olarak tanımlanabilir.

Akut farenjit sadece boğazla ilgili değildir. Genelde üst solunum yolu enfeksiyonunda görülen boğaz ağrısı, boğazda yanma, kuruluğun yanı sıra ses kısıklığı, ateş, halsizlik ve burun akıntısı gibi belirtiler de görülebilir. Ancak kronik farenjitte şikayetler daha çok boğazla ilgili ve uzun sürelidir. Yutma güçlüğü, boğazda takılma, tahriş hissi, sık boğaz temizleme isteği gibi şikayetler sık görülürken ateş, halsizlik gibi akut enfeksiyon bulguları eşlik etmez.

Akut farenjit nedenleri

Akut farenjitin en sık sebebi %85-90 oranında virüslerdir. Bu nedenle antibiyotik kullanımı hastalığın iyileşmesine yardımcı olmaz. Grip ya da soğuk algınlığına neden olan virüsler akut farenjite de neden olur. Bakteriyel nedenler arasında ise en sık karşılaşılanı, halk arasında beta enfeksiyonu olarak bilinen A grubu streptokoklardır.

Kronik farenjit nedenleri

Sigara, alkol, tozlu ortamlar, hava kirliliği, aşırıcı sıcak ya da soğuk gibi boğazı tahriş edici yiyeceklerin tüketilmesi etkin rol oynar. Reflü gibi mide asitlerinin boğazı tahriş etmesi faranjitte önemli rol oynar. Burun kemiği eğriliği (septum deviasyonu), burun eti büyümesi (konka hipertrafisi), alerjik rinit gibi burun patolojileri boğazı tahriş ederek kronik farenjitte rol oynar.

Akut farenjit belirtileri

Boğaz ağrısı
Geniz, burun akıntısı
Baş, eklem ağrısı
Öksürük
Halsizlik
Yüksek ateş (griple birlikte)

Kronik farenjit belirtileri

Hafif seyirli ancak boğazla ilgili şikayetlerdir. Bunlar:

Boğazda kuruluk hissi
Boğazda yanma ve takılma hissi
Gıcık tarzı öksürük
Boğazı sürekli ihtiyacı hissetme

Farenjit nasıl teşhis edilir?

Farenjit tanısı, hastanın öyküsü ve yapılan fizik muayenesi ile konulabilir. Gerekli durumlarda boğaz sürüntüsü (hızlı beta testi), kan testi, kültür antibiogram, paranazal sinüs BT, akciğer röntgeni istenebilir.

Farenjit bulaşıcı mıdır?

Akut farenjitin kuluçka süresi ortalama 2-5 gün arasındadır. Hem kuluçka hem de hastalığın ilk 3-5 gününde virüs ve bakteriler bulaşabilir.

Farenjit nasıl önlenir?

Enfeksiyondan korunma için kişisel hijyen ve korunma yöntemlerinin uygulanması,
Sigara içiminden ve dumanına maruz kalmaktan kaçınılması,
Aşırı sıcak ya da soğuk gıdalar tüketilmemesi,
Bulunulan ortamların sık havalandırılması,
Kimyasal tahriş edici ajanlarla temastan kaçınılması,
Gastro özofajial reflü riskinin azaltılması,
Alerjenlerden uzak kalınmaya çalışılması farenjite karşı alınabilecek önlemlerdendir.

Farenjit tedavisi

Akut farenjit tedavisi

Genelde virüslere bağlı oluştuğundan, antibiyotik kullanımının hastalığı düzeltmeye faydası olmaz. Beta mikrobuna bağlı farenjitte semptomşarı iyileştirmeye yönelik veirlen tedaviye ek olarak antibiyotik başlanabilir. Genel olarak tedavide ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar, burun açıcı spreyler, boğaz pastili, gargara kullanılır. Alerji düşünülen durumlarda antihistaminiklere de başvurulur. İlaç tedavisinin yanı sıra bol bol dinlenilmesi, bol su tüketilmesi, ılık gıdalar tercih edilmesi, soğuk buhar uygulaması yapılması, sigara, alkol alınmaması tavsiye edilir.

Kronik farenjit tedavisi

Kronik farenjiti ortaya çıkaran nedenlerin tespit edilerek, bu nedenlerin tedavisi büyük önem taşır. Ancak yine de tam bir tedavi mümkün olmayabilir.

Farenjit kaç gün sürer?

Virüslerin neden olduğu akut farenjit genelde 3-7 gün arasında devam eder. Bakteriyel farenjitte ise tedaviye antibiyotik eklemek bu sürenin uzamasını engeller ve ek başka bulguların ortaya çıkışını azaltır.