Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık, kuruluk ve iltihaplanma gibi belirtiler ile kendini gösteren bir deri hastalığıdır.
Egzama neden olur?
Egzama, genetik yatkınlık, hormonlar, stres, cilt bariyerinin zayıflaması, hassas cilde sahip olunması, alerjenlere veya tahrişe neden olan maddelere maruz kalınması, soğuk ve kuru hava gibi birçok farklı uyaran nedeniyle ortaya çıkabilir.
Egzama belirtileri nelerdir?
- Kızarıklık, kuruluk, pullanma veya çatlama,
- Kaşıntı,
- Kabarcıklar,
- Yanma hissi egzamanın belirtilerindendir.
Egzama çeşitleri nelerdir?
- Atopik dermatit: Genetik yatkınlıkla ilişkilendirilen ve sıkça görülen bir egzama türüdür. Atopik dermatitte ciltte kuruluk, kaşıntı, kızarıklık ve bazen su kabarcıkları gibi belirtiler görülür.
- Kontak dermatit: Cildin belirli bazı maddeler ile temas etmesiyle tepki veren egzama çeşididir. İrritan kontakt dermatit (kimyasal maddelere maruz kalma) ve alerjik kontakt dermatit (alerjenlere karşı reaksiyon) olmak üzere iki türü vardır.
- Numuler egzama: Genellikle bacaklarda, kollarda, gövdede görülen ve yuvarlak, pullu plaklar şeklinde ortaya çıkan egzama çeşididir.
- Seboreik dermatit: Genellikle saçta ve yüzde ortaya çıkan, ciltte kızarıklık ve kaşıntı ile karakterize olan egzama çeşididir.
- Dishidroz egzama: Ellerde ve ayaklarda su kabarcıklarına neden olan bir egzama çeşididir.
- Asteatotik egzama: Derinin üst tabakasındaki yağ miktarının azalması, çok sık duş alınması gibi nedenlerden kaynaklanan ve ciltte kuruluğa, çatlaklara yol açan bir egzama türüdür.
Egzama bulaşıcı mıdır?
Egzama, bulaşıcı değildir ancak aynı materyallere maruz kalınması ile birden fazla aile bireylerinde de karşımıza çıkabilir.
Egzama tanısı nasıl konulur?
Egzama tanısı, dermatoloji uzmanları tarafından detaylı hasta öyküsünün alınması ve klinik muayene sonucunda konulur. Hekim, vücuttaki kızarıklığı, kaşıntılı bölgeleri, diğer belirtileri inceleyerek, genetik yatkınlığı ve hastalığın şiddetlendiği dönemleri göz önünde bulundurarak egzamayı teşhis eder. Egzama tanısında alerji testlerinden de yararlanılabilinir.
Egzama nasıl tedavi edilir?
Egzama tedavisi, kızarıklık, kaşıntı, kuruluk gibi egzama belirtilerini hafifletmeyi ve egzamanın tetiklenmesini önlemeyi amaçlar. Tedavi yöntemi egzamanın türüne, şiddetine ve cilt tipine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle egzama belirtileri gösteren kişiler dermatoloji uzmanına başvurmalı ve hekimin yönlendirmesi doğrultusunda tedavi edilmelidir.
Egzamaya ne iyi gelir? Egzama nasıl geçer?
Cildi tahriş edici maddelerden uzak tutmak, cildin nem dengesini korumak ve hekim tarafından planlanan tedaviyi aksatmadan uygulamak egzamanın hafiflemesinde ve tedavi edilmesinde oldukça önemlidir. Ellerin düzenli olarak nemlendirilmesi, temizlik malzemeleri gibi kimyasal maddelerle temas edilmemesi ya da etmeden önce eldiven kullanılması, cildi tahriş etmeyen ve kimyasal olmayan sabunların, temizlik malzemelerinin kullanılması eldeki egzamaya iyi gelebilir.
Saç egzamasının neden olduğu semptomları kontrol altına almak için ise hekim kontrolünde egzama tedavisi için kullanılan özel şampuanlar kullanılabilir. Saçların ılık suyla yıkanması, saç derisini tahriş etmeyecek tarakların kullanılması, sağlıklı beslenilmeye ve stresten uzak durmaya özen gösterilmesi saç egzamasının kontrol altına alınmasında etkilidir.
Uzm. Dr. Ferihan Bilgin
Bayındır İçerenköy Hastanesi Dermatoloji Uzmanı