Baş ağrısı neden olur?
Baş ağrısı, toplumda en sık görülen şikâyetlerin başında geliyor ve birçok sebepten kaynaklanabiliyor. Uluslararası Baş Ağrısı Derneği, baş ağrısını 14 ana grup ve yüzlerce alt grupta sınıflandırırken, başka bir hastalıkla ilişkisi olmayan primer baş ağrıları, tüm baş ağrılarının yüzde 90’ını oluşturuyor. Özel, sosyal ve iş yaşamını olumsuz etkileyen primer baş ağrılarında en sık migren ve gerilim tipi baş ağrıları ile karşılaşılıyor.
- Migren: 5 ile 40 yaş arasında ve kadınlarda daha sık rastlanır. Tek taraflı, zonklayıcı, 4 ile 72 saat sürebilen, orta veya şiddetli ağrılardır. Ağrıya, bulantı ve kusma sıklıkla eşlik eder. Kişi ışıktan ve sesten rahatsızlık duyar. Ağrı fiziksel aktivitelerden etkilenir ve günlük hayatı kısıtlar.
- Gerilim tipi baş ağrısı: 10 ile 50 yaş aralığında görülür ve kadınlarda daha sık rastlanır. İki taraflı yaşanan ağrı 30 dakika sürebildiği gibi 7 güne kadar da sürebilir. Orta şiddette, künt, artıp azalan mengene - bant gibi sıkıştırıcı bir ağrı türüdür. Ağrıya eşlik eden başka semptom bulunmaz. Günlük aktiviteleri engellemediği gibi fiziksel aktivite ile de artış göstermez.
Baş ağrısı tedavisi, ağrının türüne göre ve hastaya spesifik planlanması gerekiyor. Hastanın yaşı, cinsiyeti, sosyal durumu, ek hastalıkları, kullandığı diğer ilaçlar gibi etkenlerin göz önünde bulundurularak karar verilmesi büyük önem taşıyor.
Sekonder baş ağrıları
Baş ağrılarının yüzde 10’unu oluşturan sekonder baş ağrılarında, ağrıyı tetikleyen başka bir durum söz konusudur. Kafa veya boyun travması, inme, beyin kanaması, anevrizma gibi vasküler bozukluklar, tümör, madde kullanımı, enfeksiyon, homoestaz bozukluklar, psikiyatrik bozukluklar ve yüz ile kranyal yapılarda yer alan organlara bağlı olarak baş ağrısı tetiklenir. Baş ağrılarında tanı hastanın öyküsü, klinik muayenesi, gerekirse beyin görüntülemesi ve ilave tetkikler ile birlikte değerlendirilerek konulur. Aşağıdaki bulgulardan biri ya da birkaçını içeren baş ağrısı olması, primer baş ağrılarından daha çok, sekonder baş ağrılarından birini düşündürür ve hayati önem arz eden bir durumun habercisi olabilir:
- Çok şiddetli ve ani başlayan baş ağrıları
- Giderek şiddetlenen ve geçmeyen baş ağrısı
- Hapşırmak, ıkınmak, cinsel aktivite veya efor ile ortaya çıkan baş ağrısı
- Kafa travması sonrası ortaya çıkan baş ağrısı
- Kol ve bacakta uyuşma, güçsüzlük, görme bozukluğu, konuşma güçlüğü gibi nörolojik semptomların eşlik ettiği baş ağrısı
- Tedaviye rağmen düzelmeyen baş ağrıları
- Baş ağrısının hep aynı bölgede olması
- Yüksek ateş, uyku hali, kafa karışıklığı veya vücut döküntüsünün eşlik etmesi
- İleri yaşta yeni başlayan baş ağrıları