Orta kulak iltihabı nedir?
Orta kulak iltihabı, genelde grip nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonları esnasında ya da hemen sonrasında bu enfesiyonun zarın arkasına yani orta kulak boşluğuna yayılması sonrasında oluşan durumdur. Bazen üst solunum yolu enfeksiyonu olmadan da enfeksiyon yaratan ajanların direkt olarak orta kulağı etkilemesi sonrasında da oluşabilir.
Orta kulak iltihabı belirtileri nelerdir?
Öncelikle kulakta hafif tıkanılık ile başlayabilen ve sonrasında şiddeti giderek artan şekilde ağrının eşlik ettiği görülür. Basınç şeklinde keskin ağrılar olur. Yutkunmakla ağrı artışı görülebilir. Bazen orta kulak basıncı çok artar ve zar delinip kulaktan dışarı doğru koyu kıvamlı hatta kanlı akıntı olabilir. Genelde bu akıntı sonrası hasta rahatlar. Bu durumda hastanın mutlaka hekimine bilgi vermesi gereklidir.
Orta kulak iltihabı tedavisi
Orta kulak enfeksiyonun tedavisinde antibiyotikler kullanılır. Ağrı için ağrı kesiciler verilir. Ek olarak enfeksiyonun iyileşmesini hızlandırmak amaçlı olarak burun tıkanıklığı varsa sprey ve birtakım ilaçlarla bu tıkanıklığın giderilmesi gerekir ki bu sayede orta kulak havalanması da artırılmış olur. Bazen orta kulak basıncı çok artar ve buna bağlı dayanılmaz ağrılar olabilir. O zaman bir uzman hekimin zara ufak bir kesi yaparak bu iltihabın boşalmasını sağlamak gerekebilir.
Bebeklerde orta kulak iltihabı nasıl geçer?
Bebeklerde orta kulak iltihapları genelde enfesiyondan ziyade yatarak emzirme ve emzirme sonrası direkt olarak düz olarak yatırma neden ile mide içeriğinin boğaz ve genize gelmesi (boğaz reflüsü) sonrasında orta kulağı havalandıran östaki tüpünden orta kulağa geçip reaksiyon yaratması sonrası oluştuğu görülür.
İlk aşamalarda bu durum ağrıdan ziyade rahatasızlık, elle kulaklarıyla oynama gibi bulgularla ortaya çıkar. Muayenede zar arkasında sıvı görülür ama enfeksiyon bulgusu yoktur. Bu durumun doğru beslenme önerileri ile kendilğinden geçmesi beklenir. Mutlaka yakın takip edilmesi gerekir. Ama eğer enfeksiyon durumu gelişirse bu durumda ağrı ve ateş gözlenir, bu durumda da antibiyotik ve yardımcı ilaçlarla tedavi etmek gerekir.
Yetişkinlerde orta kulak iltihabı
Yetişkinlerde üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben akut orta kulak iltihabı görülebilmekle beraber sıklığı azdır. Belirtileri yine çocuklarda olduğu gibi tıkanıklık ve ağrıdır. Çocuklarda olduğu gibi antibiyotik ve yardımcı ilaçlarla tedavi edilir. Eğer enfeksiyon esnasında zar delinir ve dışa akıntı olursa mutlaka uzman bir doktorun kulak temziliği yapması ve tedaviyi bu duruma göre düzenlemesi gerekir. Tedavi sonrasında kulak zarı kapanana kadar su kaçırmamak çok önemlidir.
Orta kulak iltihabı bulaşıcı mıdır?
Ortak kulak enfeksiyonu direkt olarak bulaşıcı bir hastalık değildir. Fakat orta kulak enfeksiyonuna neden olan ajana bağlı olarak devam eden bir üst solunum yolu enfeksiyonu durumu varsa bu durum bulaşıcı olabilir. Bulaş sonrası kişide üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları gelişebilir ama orta kulak enfeksiyonu oluşmayabilir.
Orta kulak iltihabı kaç günde geçer?
Tedavi başlangıcından itibaren 3-4 gün içinde ağrıda azalma olur. 1 hafta içinde sadece hafif bir tıkanıklık kalacak şekilde iyişleşme ilerler. 2 hafta içinde tam iyileşmenin olması beklenir. Eğer kulak zarı delindiyse su kaçırmamaya özen gösterilir. Bu durumda, tedavi sonrasındaki 1 ay içinde zarın kapanması beklenir.
Orta kulak iltihabı tansiyon yükseltir mi?
Orta kulak iltihabının tansiyonu direkt olarak yükseltici bir etkisi yoktur. Ama oluşan ağrı ve üst solunum yolu enfeksiyonu nedeni ile kullanılan ilaçların etkilerine bağlı tansiyon artışları görülebilir.
Orta kulak iltihabı ameliyatı
Çocuklarda seröz otit dediğimiz orta kulağın havalanmasının bozulmasına bağlı tedaviye cevap vermeyen durumlarda, kulak zarlarına cerrahi olarak tüp takılması denilen işlem yapılması gerekir. Genelde aynı seansta orta kulak havalanmasını bozan geniz eti de alınır ki orta kulak havalanması sağlıklı olarak devam edebilsin. Takılan bu tüpler 3 aylık rutin kontrollerle takip edilir ve 6 ay ile 1 yıl arasında tüplerin kendisinin atması beklenir. Atmazsa hekim tarafından alınır. Bu süre zarfında kulağa su kaçması istenmez.
Erişkinlerde ise kronik otit dediğimiz kulak zarının delik olması nedeni ile işitmede azlık, kulakta geçmeyen akıntılar gibi durumlarda cerrahi gerekir. Cerrahide yapılan tetkiklerle kulak kemikçiklerini durumu, orta kulakta başka problemlerin eşlik edip etmediği saptandıktan sonra cerrahi olarak kulak zarının tamiri eğer gerekiyorsa aynı seansta kulak kemikçiklerinin tamiri yapılır. Bu ameliyatların amacı ilk olarak zarın tamir edilerek orta kulağın korunması ve ikinici olarak da işitmenin artırılmasıdır. Ameliyat sonrası 1-2 haftalık iyileşme süresi sonrası 3 hafta içinde hastanın normal hayatına dönmesi beklenir.
Uzm. Dr. Mustafa Konaklıoğlu
Bayındır Söğütözü Hastanesi Kulak, Burun, Boğaz, Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı