Her Nefes Sağlığınızdan Uzaklaştırmasın!

Sigara tüketimi ile her nefeste 5 binden fazla kimyasal vücuda alınıyor. Buna bağlı olarak tüm dünyada her yıl 4,5 milyondan fazla kişi sigara kullanımı nedeniyle yaşama veda ediyor. Buna karşın sigara tüketimi her geçen gün daha da artıyor. Sigaraya başlama yaşı 11’e kadar düşerken, deneyen her üç gençten biri bağımlı hale geliyor.

Sigara ve tütün kullanımı, toplumsal zehirlenmeye yol açan aynı zamanda da bireysel olarak kişinin kendine zarar verme davranışıdır. İçinde barındırdığı, zehirli, tahriş edici 5 binden fazla kimyasal madde ile pek çok hastalığa davet çıkartıyor. Özellikle sigara içmenin kronik obstrüktif akciğer hastalığının önde gelen risk faktörü olduğu, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı tedavisine alınan yanıtı olumsuz etkilediği kanıtlanmıştır.

Sigara Bağımlılığı Tedavi Edilmesi Gereken Bir Hastalıktır
Sigara ve tütün bağımlılığı, içen kişinin beyninde oluşan bir hastalıktır. Sigara içildiğinde beyindeki haz alma merkezinden sorumlu dopamin, daha fazla salgılanır. İçen kişi kendini daha mutlu hissettiği ve keyifli olduğu için sigara bağımlısı olabilir. Nedenleri toplumsal, ruhsal ve genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan sigara alışkanlığının daha çok çocukluk ve gençlik çağında kazanılan bir davranış olduğu, aile yapısı ve sosyal desteğin sigara ve diğer madde kullanımında etkili olduğu bildirilmiştir.

Her Nefeste Zehir Katlanıyor
Her yıl 4.5 milyon insan ölüyor:  Her yıl sigaranın sebep olduğu hastalıklar nedeniyle 4.5 milyon kişi hayatını kaybediyor. Yaklaşık 20 – 30 yıl sonra bu rakamın 2,5 katına ulaşacağı tahmin ediliyor. Erkeklerin %50’i kadınların ise %35 sigara nedeniyle hayatını kaybediyor.
Kansere davetiye çıkarıyor: Sigara dumanında bulunan 5300 kimyasal maddeden en az %70’inin, kanser yapıcı etkiye sahip olduğu tanımlanmıştır. Akciğer kanserlerinin %80-90’ı tek başına sigara kaynaklıdır. Baş, boyun, boğaz kanserleri gibi önlenebilir kanserlerin %80-90’ı tütün kullanımı ile ilişkilidir.
Az - çok fark etmiyor: Günde 4’ten az sigara içenlerde kanser riski 5 kat artarken, günde 10 adet içenlerde 20 kat artmaktadır.
Anne olmaya engel oluyor: Kadınlarda üreme organlarını olumsuz etkilerken, özellikle düşüklere, erken doğumlara, düşük kilolu bebeklere, kısırlığa dahi neden olmaktadır.
Depresyon daha sık görülüyor: Bağımlılık düzeyinde olsun ya da olmasın, sigara ve tütün kullanımı olanlarda depresyon, anksiyete bozukluğu ve psikotik bozukluklar gibi bazı psikiyatrik sorunların bunları kullanmayanlara göre daha fazla olduğu bilinmektedir.
Kötü ağız kokusunun suçlusu oluyor: Ağız içi kimyasını da olumsuz etkileyen sigara, aşırı plak oluşumuna ve kötü ağız kokusuna neden olmaktadır. Ayrıca ağız ve boğaz kuruluğu ile birlikte enfeksiyonlara açık hale geldiğinden farenjit, larenjit, bademcik iltihabı gibi pek çok hastalık daha sık görülür.

10 Kişiden 7'si Bırakmak İstiyor
Sigara içen her 10 kişiden 7’si sigarayı bırakmak istiyor. Ancak %30-40 arası kendi kendine bırakmayı deniyor. Uzun soluklu bir süreç olan sigara bırakma alışkanlığında bireysel çabalar kimi zaman yeterli olmuyor. Böyle bir durumda kişi, bu durumu hastalık olarak kabul etmeli ve en yakın sağlık kurumundan destek almalıdır. 

Sigarayı Bıraktıracak Altın Öneriler:
- Kararlı olun: Sigara kullanımını bırakmak için kararlı olmak ve tüm süreç boyunca iradeyi kaybetmemek gerekir.
- Nedenleri belirleyin: Sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz andan itibaren motivasyonunuzu yükseltmek için neden sigarayı bırakacağınızı küçük notlar halinde yazın. Bu notları görebileceğiniz yerlere koyun ve sık sık tekrar edin.
- En büyük destek aileniz: Çevreniz ile sigara bırakma konusunda konuşun, bu süreçte kendinize destek olmalarını isteyin.
- Çakmak taşımayı bırakın: Sigara kullanımında çoğu kişi, sigara paketi ya da çakmak taşımaya devam eder. Ancak en ufak bir boşluğunuzda yeniden sigaraya başlamaya yol açabilir. Bu nedenle yanınızda sigara, çakmak taşımayın, gerekirse evinizdeki kül tablası ya da size sigarayı anımsatacak şeyleri kaldırın.
- Doktora başvurun: Bu süreç içerisinde pes etmeyin. Nikotin yoksunluğu kimi zaman sizi zorlasa da motivasyonunuzu düşürmeyin. Her şeye rağmen başarılı olamadığınızı düşünüyorsanız uzman bir doktordan destek alabileceğinizi unutmayın.

Uzm. Dr. Serap Bilen Hızel
Bayındır Kavaklıdere Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı