Katarakt geri dönüşü olmayan görme kayıplarına neden olabilir!
Katarakt, gözdeki merceğin bulanıklaşması sonucu görme yetisinin azalmasıyla ortaya çıkıyor. Genellikle yaşlı kişilerde görülse de genetik faktörler, travma, üveit gibi çeşitli göz hastalıkları gibi faktörler de katarakta yol açabiliyor.
Kataraktın zamanla ilerleyici bir seyir izleyerek geri dönüşü olmayan görme kayıplarına neden olabileceği uyarısında bulunan Bayındır Söğütözü Hastanesi Göz Hastalıkları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tamer Takmaz, katarakt cerrahisi ve cerrahi sırasında hastanın gözlük kullanma ihtiyacını azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan ‘akıllı lensler’ hakkında bilgi verdi.
Görme keskinliği yeterli olmadığında, günlük aktiviteler ve yaşam kalitesi büyük ölçüde kısıtlanıyor. Görme netliğini bozan ve tedavi edilmediğinde görme kaybına neden olabilen kataraktın erken teşhis edilmesi ciddi ve kalıcı görme kayıplarını önlüyor. Görme yetisini korumak ve yaşam kalitesini artırmak için kataraktta erken tanının oldukça önemli olduğu bildiriliyor.
Sigara katarakt riskini artırıyor!
Kataraktın en önemli nedeninin ileri yaş olduğunu ve 60 yaş üzerindeki kişilerde oldukça sık görüldüğünü belirten Bayındır Söğütözü Hastanesi Göz Hastalıkları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tamer Takmaz, kataraktın diğer risk faktörlerini şöyle açıkladı: “Ailede katarakt öyküsünün olması, uzun süre UV ışını maruziyeti, güneşte kalma, göz yaralanmaları veya çeşitli göz ameliyatları, üveit gibi çeşitli göz hastalıkları, uzun süre kortikosteroid kullanımı, radyasyon tedavisi, diyabet hastalığı, sigara ve alkol kullanımı katarakt oluşum riskini artırabiliyor.”
Erken tanı ve tedavi önemli
“Katarakt zamanla ilerleyici bir seyir izleyerek geri dönüşü olmayan görme kayıplarına neden olabilir.” uyarısında bulunan Prof. Dr. Tamer Takmaz, “Bu nedenle özellikle risk faktörlerine sahip kişilerin düzenli olarak göz muayenesi yaptırması hayati önem taşıyor. Erken tanı ve tedavi ile görme kalitesi korunabilir. Gözlerde bulanıklık veya görme bozukluğu şikayeti olan kişilerin zaman kaybetmeden göz doktoruna başvurmaları, kataraktın erken aşamada tedavi edilmesini sağlayarak ameliyat sürecini kolaylaştırır ve yaşam kalitesini yükseltir.” diye konuştu.
Fako yöntemi ile daha hızlı iyileşme sağlanıyor
Kataraktın sadece ameliyat ile tedavi edildiğini belirten Prof. Dr. Tamer Takmaz, ameliyatın, bulanıklaşan doğal göz merceğinin çıkarılıp yerine yapay bir merceğin yerleştirilmesini içerdiğini söylerek katarakt tedavisi hakkında şu bilgileri verdi:
“Katarakt cerrahisinin temel amacı, görme kaybını düzeltmek ve görme keskinliğini geri kazandırmaktır. Fako adıyla bilinen fakoemulsifikasyon yöntemi, günümüzde en yaygın olarak kullanılan katarakt cerrahisi tekniğidir. Fako tekniği, cerrahi süreci daha güvenli ve hassas hale getiriyor. Bu yöntemde, gözde küçük bir kesi açılarak ultrason dalgaları ile bulanık mercek parçalanır ve vakumla dışarı çıkarılır. Yaklaşık 2 mm'lik bu küçük kesiden yapılması, iyileşme süresini hızlandırır; genellikle dikiş gerektirmez ve hastalar aynı gün taburcu olabilir.”
Akıllı lensler ile gözlüğe ihtiyaç kalmayabilir!
Prof. Dr. Tamer Takmaz, katarakt cerrahisi sırasında doğal merceğin yerine yerleştirilen yapay göz içi lensler halk arasında bilinen adıyla ‘akıllı lensler’ hakkında da açıklamalarda bulundu.
Akıllı lensler ile hastaların yaşam kalitesinin artırılmasının amaçlandığını aktaran Prof. Dr. Tamer Takmaz “Çeşitli özelliklere sahip olan bu lensler, hastaların gözlük kullanma ihtiyacını azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır. Akıllı lensler, ayrıntılı göz muayenesi sonrasında uygun bulunan hastalara uygulanır. Sarı nokta hastalığı, glokom ve kornea hastalıkları gibi durumlar, bu lenslerin kullanımını sakıncalı hale getirebilir.” dedi.
Akıllı lenslerin farklı mesafelerde net görme kabiliyeti sunduğunu ve günlük aktivitelerde görme konforunu artığını belirten Prof. Dr. Tamer Takmaz, akıllı lens türünün hastanın görme ihtiyacına ve yaşam tarzına göre özel olarak seçilmesi gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Tamer Takmaz, lens türlerini kısaca şöyle açıkladı:
- Monofokal IOL: Hastanın belirli bir mesafeyi (uzak veya yakın) net görmesini sağlar; diğer mesafeler için gözlük gereklidir.
- Trifokal IOL ve EDOF IOL (Akıllı Lensler): Gözlük veya kontakt lens kullanımını en aza indirmeyi veya tamamen ortadan kaldırmayı amaçlayan bu lensler, modern katarakt cerrahisinde oldukça popüler hale gelmiştir. Ancak bu lenslerle ışık hareleri ve parlamalar gibi bazı şikayetler olabilmektedir. Bu lenslerin kullanımının hasta için uygun olup olmadığının anlaşılabilmesi için ayrıntılı göz muayenesi ve tetkikleri yapılmalıdır.
- Torik IOL: Korneal astigmatizmayı düzeltmek için tasarlanmıştır, hem mesafe sorunlarını hem de astigmatizmadan kaynaklanan bulanık görmeyi giderir. Eğer astigmatizma varsa, özellikle EDOF veya Trifokal IOL takılacaksa mutlaka torik IOL türleri kullanılmalıdır.