Tatile Çıkmadan Yapılması Gerekenler

Zehirlenmeler, böcek ısırıkları, bağırsak hareketliliği, mantar, enfeksiyonlar… Tatilde başınıza geldiklerinde, tüm yıl beklediğiniz o, 1 hafta-10 günlük süreç korkunç anlara gebe olabiliyor. Bu rahatsızlıkların tedbirini baştan almanız ise, şahane bir tatil için ilk adımı oluşturuyor. Seyahat hastalıkları son yıllarda artısa da bu durum önlem alınarak çözülebilir. 

Seyahat hastalıkları denince aklımıza hangi rahatsızlıklar gelmeli?
Turistik ve iş amaçlı olarak ulusal veya uluslararası başka bölgelere gidildiğinde, değişen çevre ve yaşam koşullarına bağlı olarak ortaya çıkması olası hastalıklara seyahat ilişkili hastalıklar denir. Bunların başında çeşitli infeksiyonlar, travma, güneş ve ısı çarpmaları ile zehirli hayvan ısırık ve sokmaları geliyor. İnfeksiyonlar arasında sıklıkla mide bağırsak sistemini tutan hastalıklar, idrar yolları infeksiyonları, solunum yolları infeksiyonları ve deriyi tutan infeksiyonlarla birlikte cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar gözleniyor. 

Seyahate çıkmadan önce sağlık sorunları yaşamamak adına neler yapılabilir?
Sağlam olarak tatile ya da iş seyahatine çıkmak, sağlıklı olarak tatili-iş seyahatini geçirmek ve dönüşte potansiyel olarak risk yaratabilecek infeksiyonlardan olabildiğince korunmak en çok dikkat edilmesi gereken hususlar. Çeşitli önlemlerin alınabilmesi için gidilecek bölgedeki risklerle ilgili bir danışmanlık hizmeti alınması, potansiyel sağlık sorunlarında müracaat edilerek yol gösterebilecek bir kaynağın koordine edilmesi yararlı ve etkili olabilir. Bunun için seyahat hekimliği bölümüne başvurulabilir.  Sağlıklı bir tatil yapılmasını ve hastalanmadan ruh ve beden sağlığına olumlu katkılarla işe ve günlük yaşama dönmeyi sağlamak, seyahat hekimliğinin görevi. Tatilde kadınların sık yaşadığı sorunlardan biri, mantar. 

Mantar neden oluyor ve olmaması adına ne gibi önlemler alınabilir?
Kadınların normal floralarında da bulunabilen çeşitli mantarlar, örneğin kandida denilen mikroskopik fungal organizmalar özellikle uzun süre ıslak ve sıcak ortamlarda kalınırsa, (nemli mayo ile uzun süre oturulması gibi) vajende infeksiyonlara neden oluyor. Vajinal mantar infeksiyonunu sık geçiren kadınların çok daha dikkatli olması gerekiyor. Ayrıca yeni bir cinsel eş ve alışılmışın dışında sık ve sert cinsel ilişki de, tatil sırasında vajinite neden olabiliyor. Mantar infeksiyonlarına çok benzer yakınmalara yol açan bakteriyel vajinosisden ayırıcı tanısı yapılarak, etkili bir şekilde tedavi edilmesi gerekiyor. Yeterli hijyenik şartların sağlanmaması, yeterli filtrasyon yapılmayan havuzlar, ortak havlu ve örtü kullanımı da mantara neden olabiliyor. Bu sebeple, kadınlar tatilde yanlarında anti- fungal vajinal ilaç bulundurabilir.

Yaz aylarında kendimize nasıl sağlıklı bir yeme düzeni oluşturmalıyız?
Alışık olmadığımız tarz ve sıklıkla beslenmek, sıcak havalarda ikram masasında uzun süre açıkta bekleyen ve havadan gelebilecek mikroplara karşı hassas olan yiyecekleri yemek, besin zehirlenmesiyle karşı karşıya kalınmasına neden olabiliyor. Açık büfe programlarda sınırsız alkollü içkinin de beslenmeye eklenmesi durumu kötüleştirebiliyor. Mayonez içeren besinler, süt ve sütlü tatlılar, saklanma koşullarına uyulmamış kıyma, taze olmayan deniz ürünleri ve balık, bu hastalıklara en sık neden olan besinler. Turizmin yoğun olduğu geri kalmış ve insan yaşamına değer verilmeyen ülkelerde, özellikle metil alkol katılarak yapılmış sahte içki tüketimi de ölümcül zehirlenmelere yol açabiliyor. Özellikle altyapı yetersizliğinin olduğu gelişmemiş ülkelere seyahat edenlerin şu formülü unutmaması gerekiyor: ‘Peel it or boil it or forget it.’ Yani: ‘Soy ya da kaynat, ya da unut!’ Bir de böcekler  ve  zehirli hayvanlar var… Yazın zehirli hayvan ve böcek ısırması-sokmasıyla zehirlenmeler oluşabiliyor. Ayrıca, tropikal ülkelerde ani ölüme yol açabilen yılan, akrep, örümcek gibi hayvanların ısırma ve sokmalarına dikkat edilmeli. Çocuk ve yaşlılar bu tür zehirlenmelere karşı çok hassas oluyor. 

Dünyanın hangi  noktalarında hangi rahatsızlıklarla karşılaşabiliriz ve bu rahatsızlıklara karşı nasıl önlemler almamız uygun olur?
Bazı sınır girişlerinde soruyor. Bu aşıların tam bir koruyuculuk sağlamaları için belli haftalar öncesinde uygulanmış olması gerekiyor. Uçağın kapısında yapılacak bir aşılama aktivitesi, sadece idari problemi çözecektir, ancak tıbbi olarak bir koruma sağlamaz.

Jet-lag sorunu yaşamamak için neler öneriyorsunuz?
Uçuş öncesi iyi uyumak, uçuş sırasında fazla alkol kullanmamak, uyku saatlerine uymaya çalışarak gerekiyorsa uçuş sırasında uyumak; çok fazla rahatsızlık duyuluyorsa melatonin denilen hormonla uyku düzenini yeniden tesis etmek önlem olabilir.